نوید افقه: جشنواره ویترینی است که نمایانگر بار آموزشی و فرهنگی کشور است
سه شنبه, 14 شهریور 1396
در ششمین روز جشنواره، ویژۀ ساز تنبک، نوازندگان میبایست ۲ تا ۳ دقیقه اجرای آزاد داشته باشند و در ادامه ۲ تا ۳ دقیقه براساس نظر هیئت داوران متشکل از نوید افقه، سیامک بنایی، کامبیز گنجهای، و مهدی خاکساران اجرا کنند و در نهایت با همراهی با یک ساز ملودیک به اجرای خود پایان دهند.
تنبکنوازها باید به مکتبهای مختلف توجه کنند
نوید افقه در رابطه با کیفیت و پیشرفت اجراهای این دور از جشنواره گفت: از نظر کمی نسبت به سال گذشته افزایش داشته است. باید یک برآیند آماری گرفته شود تا بتوانیم آسیبشناسی کنیم بفهمیم چرا در مناطقی از کشور شرکتکننده نداریم و در مقابل از مناطقی تعداد زیادی شرکتکننده داریم. باید بدانیم افرادی که شرکت میکنند چه جنبۀ مثبتی از جشنواره را دیدهاند. هنرجویان از نظر کیفی متفاوت بودند. اگر هنرجویانی که ضعفهایی در کار آنها دیده میشود به عنوان نمایندۀ منطقه خود باشند، باید بررسی شود چرا آموزش در آن منطقه ضعیف بوده است. نمیشود حکم کلی داد. هر استادی میتواند هنرجویش را برای شرکت در این جشنواره ترغیب کند. فکر میکنم بزرگترین حُسن جشنواره این است که بتوان با استفاده از آمار بهدستآمده آسیبشناسی لازم در زمینۀ آموزش هر منطقه انجام شود. جشنواره یک ویترین است. ویترینی که نمایانگر بار آموزشی و فرهنگی است. نشان میدهد ما در چه جایگاهی ایستادهایم و در چه مسیری حرکت میکنیم. جشنواره یک خروجی است، نمیتوان گفت خیلی فعال، اما روشنکننده است.
او دربارۀ تکنیک و بیان موسیقایی آثار اجرایی توضیح داد: همیشه نتیجههای بهتر در گروه سنی پانزده سال تا نوزده سال گرفته میشد. گروه الف گروهی است که بهظاهر گروه فعال و آیندهداری است. گروه ج کسانی هستند که امروز جزو موزیسینهای حرفهای هستند و شرکت نمیکنند. کسانی که در گروه ج به عنوان شرکتکننده حاضر میشوند، افرادی هستند که میخواهند در زمینۀ موسیقی کار کنند، اما شغلشان چیز دیگری است. میزان فراغت گروه ج کمتر است و یک افت آماری و کیفی در آن دیده میشود. این اتفاق در گروه سنی ب کمتر و کیفیت بهتر است.
این داور دربارۀ علت کاهش هر ساله تعداد اعضای گروه ج نسبت به سال گذشته توضیح داد: در تحلیل این موضوع ما باید از حوزۀ موسیقی خارج شویم. معمولاً افرادی که در گروه سنی ج قرار میگیرند، ممکن است انگیزههای کافی برای کار جدی موسیقی نداشته باشند. برای آنها شادابی و انگیزهای برای این کار وجود ندارد. علاوه بر این مسائل مشکلاتی هم بر سر راه موسیقی وجود دارد که آسان نیست. اینها آسیبهایی است که افرادی که خودشان بار مسئولیتی زیادی در زندگی دارند، ترجیح میدهند با آن مواجه نشوند. افراد باید موسیقی را از سنین پایینتر شروع کنند و در حال حاضر در این سن تنها میتوانند به عنوان یک فراغت به موسیقی نگاه کنند. از کاری که به عنوان فراغت انجام میشود با توجه به سطح آموزشی که در کشور وجود دارد، نباید انتظار زیادی داشت. نکتۀ عجیب این است که پایتخت در این جشنواره منفعل است. متقاضیان از شهرستانهای دیگر بسیار بیشتر از تهران هستند. این مسئله باید مورد بررسی قرار بگیرد.
وی در رابطه با تأثیر مکتبهای مختلف تنبکنوازی در داوری گفت: از دورهای که تنبک دوباره به آزمون جشنواره اضافه شده نقش داشتهام. با همفکری دوستان درسهایی از کتابهای معتبر مختلف در نظر گرفته شد. کتابهایی که باید یک هنرجوی تنبک به آن توجه کند. در سال بعد تصمیم گرفتیم فراتر برویم. شرکتکنندگان را در نواختن آزاد گذاشتیم. در برخی رشتهها میشود فارغ از تاریخ آن پیش رفت. موسیقی رشتهای است که نمیشود آن را بدون دانستن تاریخ مربوط به آن آموخت. ما در نتیجهای که گرفتیم دیدیم شرکتکنندگان آنچه را که مربوط به تنبک معاصر است میدانند، اما شناختی نسبت به تنبک گذشته ندارند. از همین رو است که در میان این شرکتکنندگان کمتر کسی را میبینیم که بخواهد به مکتبها توجه داشته باشد. ما باید ساز و کاری برای آموزش بهتر در نظر بگیریم. سیاستگذاری برای آزمون باید به گونهای باشد که بخواهیم لحنهایی را نیز به آزمون بیفزاییم.
یازدهمین جشنوارۀ ملی موسیقی جوان به دبیری هومان اسعدی، با مشارکت گستردۀ استادان برجستۀ موسیقی کشور، و با حضور ۵۰۰ نوازنده و خوانندۀ جوان توسط انجمن موسیقی ایران، با حمایت معاونت امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دفتر موسیقی و همکاری بنیاد رودکی، از ۸ تا ۲۶ شهریور ماه سال جاری در تالار رودکی، و مراسم اختتامیه نیز در ۲۷ شهریور ماه در تالار وحدت، برگزار خواهد شد.