ارکستر شمیرانات با هدف گسترش موسیقی کلاسیک و آشنایی بیشتر مردم با آثار بزرگان این ژانر و نیز ارتقا فرهنگ شنیداری مردم شکل گرفته است.

مهدی کاظمی نوازنده پیانو، پژوهشگر ،استاد دانشگاه و مسئول انجمن موسیقی شمیرانات و شمال تهران در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی موسیقی ایران در خصوص انتشار کتاب «تفسیر اتودهای چرنی»  در کشور رومانی و اهمیت آن برای نوازندگان پیانو نیز گفت: کتاب “تفسیر اتودهای چرنی” یکی از پروژه‌های پژوهشی مهم من بود. کارل چرنی یکی از بزرگ‌ترین آهنگسازان و pedagogues در تاریخ موسیقی کلاسیک است و آثار او، به‌ویژه اتودهای پیانو، برای نوازندگان حرفه‌ای و آماتور جزو مهم‌ترین ابزارهای آموزشی به‌شمار می‌آیند. این کتاب به تحلیل دقیق وتفسیر اتودهای مختلف چرنی پرداخته وهدف من ازنوشتن آن،کمک به نوازندگان پیانو برای درک عمیق‌تر این آثار وبهره برداری بیشتر از آنها بود.

او تاکید کرد: از آنجا که اتودهای چرنی به‌عنوان یک ابزار اساسی برای تقویت تکنیک‌های نوازندگی به‌شمار می‌آیند، این کتاب می‌تواند به نوازندگان کمک کند تا نه تنها از جنبه فنی بلکه از لحاظ موسیقایی نیز رشد کنند. چاپ این کتاب در رومانی و همچنین انتشار آن در سایر پلتفرم‌های بین‌المللی مانند آمازون، موجب شد که این تحقیق به سطح جهانی معرفی شود و به نوازندگان پیانو در سراسر جهان کمک کند.

این پژوهشگر درباره دیگر آثار خود نیز گفت: کتاب‌هایی  “نواهای ماندگار برای پیانو” و “قطعات خاطره‌انگیز برای پیانو” را منتشر کرده‌ام. این کتاب‌ها شامل مجموعه‌ای از قطعات انتخابی و تفسیر شده برای نوازندگان پیانو است که در آنها تلاش کرده‌ام تا آثار کلاسیک را با نگاهی نو و کاربردی برای نوازندگان معرفی کنم. همچنین در راستای ترویج آموزش موسیقی، کتاب “بررسی چرنی” را نیز منتشر کردم که به تحلیل و بررسی آثار این استاد بزرگ پرداخته است. یکی دیگر از پروژه‌های مهم من، ترجمه متدهای معتبر جهانی در زمینه آموزش موسیقی بوده است. این متدها شامل کتاب‌های آموزشی از نویسندگان و اساتید بزرگ موسیقی مانند ماریا واکا و دیگر متدهای شناخته‌شده جهانی است که در راستای ارتقای آموزش موسیقی در ایران به‌ویژه در حوزه پیانو منتشر شده‌اند.

این پژوهشگر در ادامه با اشاره به فعالیت ارکستر شمیرانات اضافه کرد: ارکستر شمیرانات یکی از پروژه‌های بسیار مهم و تأثیرگذار در حوزه موسیقی کلاسیک ایران است که به رهبری استاد امید شیرین فعالیت می‌کند. هدف اصلی از تشکیل این ارکستر، گسترش موسیقی کلاسیک و آشنایی بیشتر مردم با آثار بزرگان این ژانر است. این ارکستر در تلاش است تا قطعات کلاسیک ایرانی و جهانی را به شکلی حرفه‌ای و با استفاده از نوازندگان بااستعداد اجرا کند و به این ترتیب سطح آگاهی و علاقه‌مندی مردم به موسیقی کلاسیک را افزایش دهد.

وی افزود:استاد امید شیرین با تجربه و توانایی‌های برجسته خود در رهبری ارکستر، نقشی کلیدی در شکل‌گیری این ارکستر ایفا کرده‌اند. از جمله اهداف این ارکستر، ایجاد یک فضای هنری معتبر در تهران و شهرستان‌ها است که نوازندگان جوان بتوانند در آن رشد کنند و از تجربه‌های عملی استفاده کنند. ارکستر شمیرانات به‌ویژه با اجرای کنسرت‌های عمومی در مکان‌های مختلف، به معرفی آثار کلاسیک و به‌ویژه آثار ایرانی به مخاطبان عمومی کمک می‌کند و می‌تواند به ارتقای فرهنگ موسیقی در جامعه کمک شایانی داشته باشد.

این مدرس موسیقی ادامه داد: هدف ما در این ارکستر این است که موسیقی کلاسیک را از حالت محدود و تخصصی خارج کنیم و به سطح عموم مردم بیاوریم، به‌طوری که مردم هر روز بیشتر از پیش به ارزش‌های هنری و فرهنگی آن پی ببرند. این ارکستر نه تنها بستری برای اجرا و تجربه هنری است، بلکه در حقیقت یک حرکت فرهنگی است برای گسترش شناخت عموم از موسیقی کلاسیک و ایجاد شور و انگیزه در نسل جوان برای پرداختن به این هنر والا.

او درباره نحوه ورود خود به موسیقی توضیح داد: موسیقی از همان ابتدا در زندگی من حضور داشته است. علاقه‌ام به موسیقی از کودکی آغاز شد، اما زمانی که وارد دنیای پیانو شدم. اما نقطه عطف اصلی در مسیر حرفه‌ای من زمانی بود که زیر نظر استاد نیلوفر بدری کوهی دوره‌های تخصصی پیانو کلاسیک را گذراندم. ایشان به من نگاه جدیدی نسبت به موسیقی آموزش دادند و من را به‌طور جدی‌تر به سمت نوازندگی و پژوهش‌های آکادمیک سوق دادند. پس از آن، تصمیم گرفتم که موسیقی را به‌طور علمی‌تر و تخصصی‌تر ادامه دهم، و همین تصمیم به من انگیزه داد تا مسیر تحصیلی و حرفه‌ای‌ام را در این زمینه ادامه دهم.

وی افزود: تحصیل در دانشگاه هنر تهران به‌طور قطع یکی از مهم‌ترین بخش‌های شکل‌گیری من به‌عنوان یک نوازنده و پژوهشگر موسیقی بود. در مقطع کارشناسی ارشد، فرصت پیدا کردم که علاوه بر تقویت مهارت‌های نوازندگی خود، با مباحث تئوری و فلسفی موسیقی نیز آشنا شوم. از طرفی، این فرصت را داشتم که در کنار اساتید بزرگی همچون استاد حسین علیزاده و استاد فریدون شهبازیان به پژوهش در مورد تاریخ موسیقی و آثار مختلف بپردازم. این دانش عمیق به من کمک کرد تا علاوه بر نوازندگی، بتوانم به‌طور علمی و پژوهشی نیز به موسیقی نگاه کنم و برای اولین بار احساس کردم که می‌توانم تأثیر واقعی بر موسیقی ایران بگذارم.

کاظمی ادامه داد: دریافت پذیرش فول فاند دکتری از دانشگاه اورگن آمریکا یکی از مهم‌ترین دستاوردهای حرفه‌ای من بود. این فرصت به من اجازه داد تا در یک محیط آکادمیک پیشرفته جهانی تحصیل کنم و از نزدیک با پژوهشگران و اساتید برجسته‌ای در زمینه موسیقی همکاری داشته باشم. علاوه بر این، تحصیل در آمریکا به من کمک کرد تا بتوانم در زمینه‌های مختلف پژوهشی از جمله تاریخ موسیقی، فلسفه آموزش موسیقی و روش‌های نوین تدریس پژوهش کنم. این تجربیات در نهایت تأثیر زیادی بر تدریس من در ایران گذاشت و باعث شد که بتوانم به‌طور مؤثرتری به دانشجویان خود منتقل کنم. در طول این مدت، تعاملات علمی با اساتید بزرگی همچون پروفسور جان الیس از دانشگاه میشیگان و پروفسور جونگ وون هام از دانشگاه اوکلاهاما برای من فرصتی بی‌نظیر بود تا درک بهتری از موسیقی کلاسیک جهانی پیدا کنم.همچنین کتاب «متدهای نوین آموزش پیانو» و مجموعه ای مقالات علمی که در مجلات بین المللی منتشر کرده ام از دیگر فعالیتهای پژوهشی من به شمار می آید.

رئیس انجمن موسیقی شمیرانات و شمال تهران در خصوص برنامه‌های آتی این مجموعه توضیح داد: این انجمن فعالیت‌های متعددی را در راستای ترویج موسیقی در مناطق مختلف تهران و شهرستان‌ها انجام داده است. یکی از مهم‌ترین اقدامات ما برگزاری کارگاه‌های رایگان موسیقی است که هدف آن‌ها فراهم آوردن فرصت‌های آموزشی برای افرادی است که به دلایل مختلف نمی‌توانند در کلاس‌های خصوصی شرکت کنند. همچنین برگزاری جشنواره‌ها و پویش‌های موسیقی در این انجمن باعث شده تا هنرمندان جوان بتوانند استعدادهای خود را به نمایش بگذارند و در محیطی رقابتی و حمایت‌کننده رشد کنند. این انجمن به‌ویژه بر روی موسیقی‌های سنتی و کلاسیک ایرانی تمرکز دارد و تلاش می‌کند تا این نوع موسیقی را در کنار موسیقی‌های مدرن در سطح جامعه گسترش دهد.

این مدرس درباره اصول و روش‌های تدریس در موسیقی بیان کرد:در تدریس، من همیشه بر این باور بوده‌ام که هر دانشجو باید به‌طور فردی مورد توجه قرار گیرد، زیرا نیازها و توانمندی‌های هر فرد متفاوت است. در سطوح پیشرفته، بسیار مهم است که دانشجو نه تنها تکنیک‌های نوازندگی را درک کند، بلکه با مفاهیم عمیق‌تری از موسیقی، مانند ساختار آثار، تفسیر شخصی و خلاقیت آشنا شود. بنابراین، در کلاس‌های خودم سعی می‌کنم محیطی باز و خلاق فراهم کنم که دانشجویان بتوانند آزادانه نظرات و احساسات خود را درباره یک اثر موسیقی بیان کنند.

وی افزود:یکی از روش‌هایی که برای تدریس پیشرفته به‌کار می‌برم، توجه به تحلیل دقیق آثار است. به این معنا که نوازندگان باید نه تنها در سطح تکنیکی، بلکه از نظر فلسفی و موسیقایی نیز اثر را درک کنند. همچنین، در تدریس به‌ویژه در کنسرواتوار و دانشگاه‌های علمی کاربردی، به تقویت قدرت تفکر انتقادی و توانایی خودآموزی در دانشجویان تأکید دارم. این امر به آنها کمک می‌کند تا به نوازندگانی مستقل تبدیل شوند و در مواجهه با مشکلات فنی یا هنری، خودشان راه‌حل‌هایی پیدا کنند.

این پژوهشگر موسیقی ادامه داد: در کنار آن، متدهای آموزشی‌ام ترکیبی از روش‌های سنتی و مدرن است. در کلاس‌ها از تکنیک‌های نوین آموزشی مانند استفاده از تکنولوژی‌های جدید و منابع دیجیتال بهره می‌برم. مثلاً تحلیل آثار موسیقی از طریق نرم‌افزارهای پیشرفته، ضبط و آنالیز اجراهای نوازندگان، و ایجاد فضای آنلاین برای تبادل نظر و بازخورد میان دانشجویان، این امکان را فراهم می‌آورد که روند یادگیری به طور مؤثرتری دنبال شود. من همیشه تأکید دارم که هنرجو باید به موسیقی نه فقط به‌عنوان یک مهارت فنی، بلکه به‌عنوان یک زبان جهانی که می‌تواند احساسات و مفاهیم انسانی را منتقل کند، نگاه کند.

این موسیقی‌دان در پایان گفت: موسیقی ایران در حال حاضر در شرایطی است که با وجود چالش‌های فراوان، پتانسیل‌های زیادی برای رشد و توسعه جهانی دارد. با توجه به ظرفیت‌های عظیم فرهنگی و هنری کشور، اگر ما بتوانیم ارتباطات بیشتری با موسیقی‌دانان و پژوهشگران جهانی برقرار کنیم، می‌توانیم موسیقی ایرانی را به یکی از شناخته‌شده‌ترین و محبوب‌ترین سبک‌های موسیقی در دنیا تبدیل کنیم.

رئیس انجمن موسیقی شمیرانات با بیان اینکه چالش‌هایی که در مسیر جهانی شدن موسیقی ایران وجود دارد، بیشتر به محدودیت‌های ساختاری و فرهنگی بازمی‌گردد، اظهار داشت: من معتقدم که با ترویج آموزش موسیقی در سطح بین‌المللی و با معرفی نوآوری‌ها و متدهای جدید، می‌توانیم مرزها را رد کنیم و موسیقی ایرانی را در سطح جهانی به رسمیت بشناسیم. به ویژه در زمینه آموزش، باید به نسل‌های جدید فرصتی بدهیم تا بتوانند آثار کلاسیک ایرانی را با نگاه نو و با استفاده از روش‌های مدرن به اجرا درآورند.

وی در پایان تاکید کرد: من همیشه امیدوارم که با همکاری بیشتر هنرمندان، استادان و محققان ایرانی و جهانی، موسیقی ایران بتواند در سطح بین‌المللی شناخته شود و جایگاه خود را در دنیای موسیقی حفظ کند. همچنین امیدوارم که جامعه ایرانی به‌ویژه جوانان، درک بهتری از اهمیت و ارزش موسیقی پیدا کنند و این هنر را نه تنها به‌عنوان یک سرگرمی، بلکه به‌عنوان ابزاری برای توسعه فردی و اجتماعی در نظر بگیرند.