نىانبان ایرانى با قدمتى بیش از ۴٠٠ سال
سه شنبه, 20 اسفند 1398
دهم مارس، روز جهانی ساز «نیانبان» است و در کشورهای مختلف و بهویژه انگلیس و اسکاتلند با برنامههای مختلف مانند برگزاری همایش، برپایی نمایشگاه و اجراهای گروههای مختلف از سراسر دنیا در قالب کنسرتهای بومی این روز را گرامی میدارند.
محسن شریفیان، نوازندۀ ساز نیانبان ایرانی، هر ساله به همین منظور برنامههایی نظیر اجراهای دستهجمعی، برگزاری مسابقۀ عکاسی و نوازندگی و… را ارائه میدهد. او امسال نیز با معرفی دو نمونه نقاشی از رضا عباسی، یکی از مهمترین هنرمندان مکتب اصفهان در دوران صفویه، بر اصالت ساز نیانبان ایرانی تأکید کرد.
رضا عباسى چندین نقاشی از نوازندگان نىانبان را به زیبایی و با ظرافتی خاص و توجه به جزییات این ساز شگفتانگیز و نوازنده آن به تصویر کشیده و این گویاى اهمیت این ساز در دوران صفویان (١٧٣۶-١۵٠١ میلادى) است. رضا عباسى در سال ١۵۶۵ در کاشان به دنیا آمد و در سال ١۶٣۵ میلادى در تبریز درگذشت.
شریفیان از تاریخ نقاشى اول اطلاعى ندارد، ولى در مستندات تاریخی نقلشده که رضا عباسى نقاشى دوم را با فاصلۀ ٢۵ سال از تصویر قبل کشیده است و هماکنون در موزۀ ویکتوریا آلبرت لندن نگهدارى مىشود.
اگر این نقاش در سال ١۶٣۵ میلادى فوت کرده باشد و در بدبینانهترین شکل نقاشى دوم را ٢۵ سال قبل از فوت کشیده باشد، حضور پررنگ و شناسنامهدار ساز نیانبان، نشان از قدمتی بیشتر از ۴۱۰ سال دارد.
محسن شریفیان، خواننده و نوازندۀ ایرانی است. او نشان درجه یک هنری در رشته موسیقی و نوازندگی نیانبان از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و لیسانس علوم اجتماعی با گرایش پژوهشگری دارد. پژوهشهای متعدد او در حوزۀ موسیقی و فرهنگ جنوب ایران به صورت کتاب و آثار مولتیمدیا حاکی از علاقه وافر و تعلق خاطر او به حفظ ارزشهای فرهنگی و موسیقایی جنوب ایران است.