به گزارش نای، سیامک جهانگیری، نوازنده‌ی نی، آهنگساز و مدرس موسیقی، که طی دو سال اخیر با ساز نی‌ای از جنس چوب در کنسرت‌ها به اجرا پرداخته است دلایل خود برای ساخت این ساز را طی یادداشتی عنوان کرد. در این یادداشت آمده است:

به نام خدا

حدود دو سال از ساخت و کامل‌شدن ساز نی، با بدنه‌ی چوبی، می‌گذرد؛ البته من در دو سال اخیر با این ساز در اجراهای مختلف نواخته‌ام تا بتوانم با اطمینان بیشتری در مورد آن صحبت کنم. و اما دلیل ساخت این ساز:

همان‌طور که می‌دانید، ساز نی، که از گیاه ساقه‌ی نی ساخته می‌شود، به‌دلیل عدم تکرارپذیریِ ساقه‌ی گیاه، چه در طول و در جنس و چه در ضخامت قابل اندازه‌گیریِ درست و دقیق نیست و یا اگر هم باشد مثل اثر انگشت تکرارپذیر نخواهد بود. بنابراین یکی از مهم‌ترین مشکلاتی که در ساخت ساز نی وجود دارد نداشتن جایگاه فواصل دقیق روی بدنه‌ی آن است که به همین عدم همگونیِ ساقه‌ی گیاه برمی‌گردد. به همین دلیل، همواره نوازندگان نی به دنبال یافتن سازی با فواصل مطلوب هستند. ناگفته پیداست که این امر، نه خطای سازنده‌ی آن که خطای ساختاری بدنه‌ی گیاه نی است. پس علی‌رغم تلاش بسیار سازندگان این مسئله تا کنون با خطای نسبی همراه بوده است؛ اگرچه نوازندگان با توان نوازندگی خوب خود سعی در اصلاح فواصل و صدادهی درست ساز دارند، این عمل انرژی بسیاری از نوازنده می‌گیرد و برای هنرجو نیز با خطای بیشتری در اجرا و تولید فواصلِ صحیح همراه است.

ساز نیِ چوبی، طرحی است از همان ساز نی، که دارای ساختمان آکوستیکی مشخص، محاسبه‌شده و تکرارپذیر است و در آن سعی شده مشکلات تولید فواصل بالقوه‌ی ساز نی برطرف شود. صدادهی، اجرا و هر آنچه در ساز نی اتفاق می‌افتد در این ساز به همان گونه انجام می‌شود و بنابراین هیچ تغییری در نحوه‌ی اجرا با این ساز وجود ندارد.

نکات مهم و ضروریِ این ساز عبارتند از:

1. ساختمانِ آکوستیکی همگن، هم‌شکل و، در نتیجه، تکرارپذیری فواصل صحیح بر آن
2. دهنه‌ی ساز در تمامیِ کوک‌ها و طول‌ها قطری با اندازه‌ی ثابت دارد که فرم دهانِ نوازنده در کوک‌های مختلف تغییری نمی‌کند
3. دهانه‌ی ساز، یک برشِ هفتی‌شکل دارد، که با پوشش نوارِ پلاستیکی یا سریِ فلزی به‌راحتی بین دندانِ پیشین قرار می‌گیرد، در نتیجه قسمت اصلی سریِ ساز چوبی است که در سونوریته‌ی ساز تأثیر مثبت دارد.

ــ سیامک جهانگیری، تابستان ۹۵

نمونه صوتی اجرا با نی چوبی:

چهارگاه با نی دو

سه گاه  با نی فا بلند
بیات ترک با نی فا کوتاه