«ارکستر شهر»؛ تجربهای نو در موسیقی کلاسیک ایران
دوشنبه, 30 فروردین 1395
«با ادامه پیدا کردن فعالیت این ارکستر میتوانیم به دنیا نشان دهیم ارکستر کلاسیک واقعی ما «ارکستر شهر» است.»
اسماعیل تهرانی رهبر «ارکستر شهر» در مورد این ارکستر گفت: «بهطور کلی، جای ارکستری به این شکل همیشه خالی بوده است. بیشتر گروههایی که پیش از این شکل گرفته، چهار پنج نفر دور هم مینشستند و سازهای سنتی مینواختند اما برای «ارکستر شهر» تعریف و برنامهریزی متفاوتی کردهایم.»
وی افزود: «اولاً با توجه به تعدادی که برای اعضای «ارکستر شهر» در نظر گرفتهایم میتوان آن را یک ارکستر سمفونیک کوچک دانست. نکتهی بعدی این است که در این گروه برای تکتک سازها فکر میشود چون تا قبل از این شاهد اجراهایی به شکل تکصدایی بودهایم که در آن تصنیف اجرا میکردند، یک پیش درآمدی بوده، یک نفر تکنوازی میکرده و همان روال همیشه اجرا میشده است. ولی در این ارکستر برای سازها از صفر تا صد فکر شده است. قطعه تنظیم میشود و نوازندهها وظایف مشخصی دارند.»
تهرانی در مورد اعضای ارکستر گفت: «عمدتاً یک نگاه آموزشی به این ماجرا وجود دارد. باوجوداینکه اعضای ارکستر همه قبلاً در این حوزه فعالیت کردهاند و تازهکار بهحساب نمیآیند، اما به نظر من هیچکدام با ادبیات کار ارکستر آشنا نیستند و آن را تجربه نکردهاند.»
رهبر ارکستر شهر دربارهی چشمانداز این گروه موسیقی گفت: «در حقیقت این ارکستر با این فکر پایهریزی شده است که ادامه پیدا کند و بتوانیم سری بلند کنیم و به دنیا نشان دهیم ارکستر واقعی کلاسیک ما این است.»
وی در مورد رویکرد ارکستر تصریح کرد: «معتقدم کار این ارکستر بسیار مهم و ذات آن درست است و مردم بیشک با نتیجهی کار ارکستر ارتباط برقرار خواهند کرد. چون موسیقی خودشان است و از زبان سازهای خودشان این نواها را خواهند شنید.»
تهرانی در خصوص قطعاتی که در ارکستر شهر نواخته خواهد شد گفت: «در حقیقت هدف ما نواختن قطعات تازه است ولی این به این معنا نیست که قطعات تکراری اجرا نشود. برای مثال یک قطعهی بتهوون در دنیا چند بار اجرا میشود. آیا باید این موضوع را بهعنوان یک امر منفی برای یک ارکستر سمفونیک نامدار تلقی کنیم؟ درنتیجه بخشی از کارهای ما جدید و بخشی الهامگرفته از ملودیهای محلی و سنتی خودمان خواهد بود.»
رهبر «ارکستر شهر» افزود: «باید این موضوع را در نظر داشت که وقتی یک ملودی مجدداً بازسازی و بازنویسی میشود، دیگر نمیتوانیم واژهی تکراری بودن را برای آن استفاده کنیم. در واقع ملودی با تکنیک و نگاه آهنگساز به یک اثر تازه تبدیل میشود. برای مثال ممکن است من تصمیم بگیرم ملودی «گل گندم» را برای این ارکستر تنظیم کنم، بعد همه در واکنش به این تصمیم بگویند: ما هزار بار این ملودی را در طول زندگی خود شنیدهایم ولی حالا باید ببینند تابلوی تصویر صوتی این ملودی چطور شده است، به ملودی «گل گندم» چه نگاهی شده است، و اینکه ما باید از این ملودی محافظت کنیم و نباید آن را بهدست فراموشی بسپاریم.
اسماعیل تهرانی در خصوص لزوم وجود ارکستر گفت: «ارکستر ابزاری است که به وسیلهی آن هنر را به گوش دیگران میرسانیم. در حقیقت ارکستر یک قانونی در نوازندگی و حتی زندگی کردن به شما یاد میدهد.»
وی افزود: «من همیشه سر کلاس به دانشجوها میگویم که موسیقی به ما یاد میدهد که به دو دهم ثانیه فکر کنیم. وقتی نوازنده مجبور میشود تا این اندازه ذرهبین و ریزبین شود، در نهایت این مسئله در تمامی فعالیتهای اجتماعی او اثر میگذارد. کارش را به موقع انجام میدهد، رانندگی او قانونی میشود، همیشه سروقت حضور پیدا میکند و… پس فلسفهی ارکستر کار جمعی انجام دادن است که در نهایت یاد بگیریم به صورت جمعی حرف برای گفتن داشته باشیم.»
گفتنی است مدیریت امور موسیقی و سرود سازمان فرهنگی هنری با هدف بهرهگیری از استعدادهای جوان در رشتهی موسیقی و ایجاد زمینهای برای بروز ظرفیتهای آنها، اقدام به تشکیل «ارکستر شهر» کرده است. برای آگاهی از فراخوان تشکیل «ارکستر شهر» اینجا کلیک کنید.