مراسم بزرگداشت استاد بیاض امیرعطایی همزمان با تولد هفتاد سالگی این هنرمند روز جمعه ۱۱ مهر در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد.

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی انجمن موسیقی ایران، این مراسم در حالی با مجری گری سیدعباس سجادی آغاز شد که به دلیل استقبال زیاد علاقمندان استاد امیرعطایی، بسیاری از حاضران به طور ایستاده در سالن حضور داشتند و برخی نیز پشت درهای سالن ماندند.

در ابتدای این مراسم فیلم مستند کمانچه به کارگردانی محمود یارمحمدلو، به نویسندگی لاله جوشنی و موسیقی نگار خارکن که درباره زندگی بیاض امیرعطایی بود به نمایش در آمد.

در ادامه فیلم، پیام لاله جوشنی محقق نویسنده و یکی از دو تهیه‌کننده این مستند که در آلمان زندگی می کند برای حاضران پخش شد. لاله جوشنی در بخش‌هایی از پیام عنوان کرد: حضور شما اساتید، هنرمندان و هنردوستان عزیز در این جمع مایه خوشحالی است؛ پنج دهه تلاش و زحمت هنری استاد بیاض امیرعطایی، ما را دور هم جمع کرد. امروز در هفتادسالگی ایشان برای پنجاه سال زحماتی که در مسیر سازسازی و موسیقی کشیده‌اند حضور پیدا کرده‌ایم؛ این فیلم کمانچه را تقدیم ایشان می‌کنیم که زحمات فراوانی در عرصه سازسازی برای موسیقی این مرز و بوم داشتند.

وی در ادامه افزود: سپاس از خانم نگار خارکن که برای موسیقی متن فیلم زحمت کشیدند و هنگامی که فهمیدند استاد شکارچی و کیهان کلهر نیز در این فیلم حضور دارند، با بزرگواری خواستند تصویرشان از فیلم حذف شود.

*مستند کمانچه چگونه ساخته شد؟

در بخش دیگر این مراسم محمود یارمحمدلو کارگران و دیگر تهیه‌کننده این اثر روی صحنه آمد و گفت: در اینجا لازم می دانم از کسی که من و لاله جوشنی را با موسیقی آشنا کرد و هم در قبل از انقلاب و هم بعد از انقلاب راهنمای ما در این عرصه بود تشکر و قدردانی کنم و ایشان استاد فرخ مظهری هستند.

وی در ادامه افزود: من بعد از انقلاب لاله جوشنی یار دبستانی خودم را دوباره در مجلسی پیدا کردم و ایشان گفت که استاد مظهری دوباره کلاس های موسیقی خودش را دارد برگزار می‌کند به همین خاطر  نزد ایشان در تهران‌پارس رفتم. آن موقع ها دست‌فروشی می کردم و توان خرید تار را نداشتم و این استاد مظهری بود که یک ساز به من دادند و باعث فعالیت دوباره من شدند. بعدها من فیلمساز شدم و این شد که در ادامه مسیر موفق به ساخت مستند کمانچه درباره استاد امیرعطایی شدیم.

علی اکبر شکارچی نیز برای حضور در جشنواره ای در خارج از کشور به سر می‌برد طی فیلمی از استاد امیرعطایی و جایگاه او در عرصه سازسازی تقدیر کرد.

شکارچی در این فیلم گفت: من در سال های ابتدایی دهه پنجاه وقتی برای سفارش کمانچه نزد آقای قنبری مهر رفته بودم با استاد امیرعطایی در کارگاه سازسازی وزارت فرهنگ و هنر آشنا شدم. خوشبختانه کمانچه سازی ما با زحمات آقای امیرعطایی به جایی رسیده که امروز می‌بینید و دیگر از این بهتر نمی شود.

وی افزود: من به یاد گفته ای از میکل آنژ افتادم که می گفت وقتی می خواهم مجسمه ای را بسازم همان اول می توانم مجسمه ای که در دل آن تخته سنگ هست؛ ببینم. به نظرم سازسازی هم به همین گونه است و استاد امیرعطایی وقتی الواری را می بیند همان ابتدای کار کمانچه ای که در دل این الوار است را می تواند ببیند.

این نوازنده کمانچه ادامه داد: در مورد اخلاق اجتماعی او نیز باید بگویم که ایشان واقعا اندیش و دل پاکی دارد. درود بر این مرد بزرگ که بر این خصایل نیک انسانی پایدار مانده و این درس مهمی برای تمام کسانی است که با ایشان کار می‏ کنند. صبوری و انعطاف و بخشندگی استاد امیرعطایی نیز مثال زدنی است.

* سازسازی بعد از راه اندازی کانون چاووش رونق گرفت

در بخش بعدی برنامه نیز گوهرناز مسائلی نوازنده تنبک و فریما موفقی نوازنده کمانچه به اجرای برنامه پرداختند. همچنین در ادامه محمود فرهمند از سازسازان پیشکسوت به روی صحنه آمد و درباره این حرفه گفت: سال ۶۳ محمدرضا لطفی به من زنگ زد و گفت طبقه بالای آموزشگاه سالن بزرگی داریم که می خواهیم شما آنجا را برای تدریس تار سازی راه اندازی کنید. در آن زمان ۵ ساز تار ساخته بودم؛ وزارت فرهنگ و هنر تدریس سازسازی داشت ولی به اینگونه جدی نبود. این بود که من و آقای امیرعطایی آنجا مشغول شدیم و تدریس سازسازی می کردیم.

وی افزود: به نظر من نوازنده و سازنده ساز مکمل یکدیگر هستند. اگر کسی بهترین کمانچه را بسازد ولی نوازنده خوبی نباشد حاصل کارش بی نتیجه می ماند. برعکس این موضوع نیز صادق است. سازسازی بعد از راه اندازی کانون چاووش رونق بسیاری گرفت و استاد امیرعطایی نیز در این زمینه نقشه مهمی داشتند.

بهاره فیاضی دیگر موزیسینی بود که به روی صحنه رفت و به اجرای تکنوازی پرداخت. همچنین داوود گنجه‌ای در بخش دیگر این مراسم به سخنرانی پرداخت و گفت: سال ها قبل وقتی برای تهیه ساز نزد آقای قنبری مهر رفته بودم آقای امیرعطایی را آنجا برای اولین بار دیدم. از ایشان پرسیدم کمانچه های شما قیمت شان چند است؟ پرسید برای چه می خواهی؟ من هم گفتم می خواهم کمانچه نوازی کنم. آقای امیرعطایی گفت هر کدام را که دوست داری بردار ببر. وقتی اصرار کردم قیمت شان چقدر است گفت برای شما یک تومان. وقتی داشتم می رفتم گفت شغل شما چیه؟ گفتم معلم. امیرعطایی آمد همان یک تومان را توی جیبم گذاشت و گفت کمانچه را بردار و برو و به کسی نگو.

* امیرعطایی تنها بازمانده مکتب صبا است

بخش دیگر مراسم بزرگداشت بیاض امیرعطایی به اجرای کمانچه نوازی حسام اینانلو اختصاص داشت و در ادامه کیهان کلهر با قرار گرفتن پشت تریبون گفت: همه استاد امیرعطایی را به اسم شناسنامه ایش بیاض صدا می زنند ولی من از آنجا که از سال ۵۸ افتخار آشنایی و همراهی با ایشان را دارم مثل خانواده اش ایشان را استاد پرویز امیرعطایی صدا می کنم. نکات بسیاری اینجا عنوان شد اما من لازم می دانم به حلقه مفقوده موسیقی ما که در سخنان همه دوستان وجود داشت اشاره کنم. به گذشته خودم برمی گردم که از ۸ سالگی نزد استاد احمد مهاجر ویلن می زدم و ایشان از شاگردان استاد صبا بودند. آن زمان شاید حدود ۷۰ سال با ایشان اختلاف سنی داشتم و مسحور اخلاق و منش ایشان بودم. در واقع این صبا بود که چنین شاگرد و استادی تربیت کرده بود.

این نوازنده کمانچه در ادامه افزود: بعدها سال ۱۳۷۱ با استاد فرامرز پایور آشنا شدم که ۱۱ ماه با او کار کردم که ایشان هم شاگرد صبا بود. اینجا و در این مراسم هم بارها نام استاد قنبری مهر را بردند که ایشان هم شاگرد استاد صبا بود. استاد قنبری مهر شاگرد ویلن نوازی استاد صبا بود و خودش تعریف می کرد که صبا می دانست قنبری مهر نجاری هم می کند و او را ترغیب کرد که ویلن بسازد. در واقع استاد صبا آقای قنبری مهر را به سمت یک استاد سازسازی باخلاق و بزرگوار و درجه یک سوق داد. در این دوره واقعا من تنها استاد امیرعطایی را می شناسم که در تداوم و ادامه همان مکتب هستند.

وی ادامه داد: متاسفانه تداوم مکتب ها در موسیقی ما از بین رفته است. استاد امیر عطایی به نظر من واقعا از همه نظر جایگزین استاد قنبری مهر هستند؛ از نظر اخلاقی، هنر و از سایر نظرها. شاید به همین خاطر است که من شیفته ایشان شده ام و دوستی ۴۰ ساله با او دارم. برای من بزرگداشت پرویز امیرعطایی فقط امروز نیست؛ من هر وقت که با ساز ایشان به روی صحنه می روم برای من بزرگداشت ایشان است.

*فوت کردن شمع تولد ۷۰ سالگی

در بخش دیگر این مراسم هادی منتظری نیز به روی صحنه آمد و گفت: از وقتی که سالن سازسازی به ابتکار استاد محمدرضا لطفی به راه افتاد استاد امیرعطایی از آن زمان در این فضا زحمات زیادی برای بهتر شدن ساز کمانچه کشیده اند که باید از ایشان قدردانی کنیم.

هادی منتظری بعد از سخنانش برای لحظاتی به افتخار بزرگداشت امیرعطایی به کمانچه‌نوازی پرداخت.

در ادامه این برنامه محمدرضا ژاله، محمود فرهمند، کیهان کلهر و یوسف پوریا به روی سن آمدند و استاد پورعطایی شمع کیک تولد خود را در حضور این موزیسین ها خاموش کرد. اجرای سرود «تولدت مبارک» توسط تمام موزیسین های داخل سالن و ایستاده تشویق کردن این سازساز برجسته لحظات متفاوت و شادی را به وجود آورد.

سپس تعداد زیادی از موزیسین ها به روی صحنه دعوت شدند و هدایایی از طرف انجمن موسیقی ایران، خانه موسیقی، موسسه هنرمندان پیشکسوت، سازمان صنایع دستی میراث فرهنگی، موزه موسیقی ، دادجو مختاری (خیر و نیکوکار) به استاد بیاض امیرعطایی اهدا شد.

این مراسم با حضور بسیاری از اهالی موسیقی و مسئولان از جمله: کیهان کلهر، مجید درخشانی، داوود گنجه‌ای، محمدرضا ژاله، هادی منتظری، علی اصغر شاهزیدی، حسام اینانلو، فرخ مظهری، یوسف پوریا، داوود فیاضی، محمد مناجاتی، عباس عظیمی، بیژن بیژنی، محمدرضا مرآتی، سیامک جهانگیری، فرهاد عندلیبی، رضا موسوی زاده، حمیدرضا عاطفی، ابوالفضل صادقی نژاد، امیر همتی، سیدعباس عظیمی، بهاره فیاضی و بسیاری دیگر برگزار شد.

گزارش:سعید اداک