مدرسۀ تاریخ و فرهنگ ایران سه دوره تخصصی موسیقی را با حضور محمدرضا شرایلی، بابک خضرایی و نوید وزیری در مرکز دایره‏ المعارف بزرگ اسلامی برگزار خواهد کرد.

نوید وزیری(معاون موسیقی دپارتمان هنر و عضو شورای آموزشی مرکز دائره‌المعارف)در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع ‏رسانی انجمن موسیقی ایران، ضمن اعلام این خبر گفت: مرکز دایره‏ المعارف بزرگ اسلامی شاخه‏ های مختلفی دارد که یکی از این شاخه‏ ها در حوزه آموزش علوم انسانی برای بزرگسالان و به طور اخص برای دانشجویان دوره ارشد و دکتر‏ی برگزار می‏ شود. تمامی دپارتمان‏ های مرکز دایره‏ المعارف اعم از تاریخ، ادبیات، ادبیات عرب، هنر، موسیقی، زبانشناسی و غیره کلاس‏ هایی را برای افراد مذکور برگزار می‏ کنند که عنوان این کلاس‏ ها«مدرسه تاریخ و فرهنگ ایران» است.

وی در ادامه افزود: هدف اصلی ما ایران‏شناسی و شناخت فرهنگ و تاریخ ایران است. در همین راستا طی سال‏ های اخیر ما کلاس‏ های موسیقی نیز برگزار کرده‏ ایم. امسال نیز در دوره پاییزی «مدرسه تاریخ و فرهنگ ایران» شاهد برگزاری سه دوره تخصصی موسیقی خواهیم بود.

وزیری همچنین عنوان کرد: یکی از این کلاس ‏های توسط بابک خضرایی برگزار خواهد شد و به دوره «ردیف و مفهوم دستگاه در موسیقی ایران» اختصاص خواهد داشت. خضرایی در این دوره اصطلاحات مربوط به این حوزه را بیان خواهد کرد و نگاهی تاریخی به این موضوع دارد.

این موزیسین ادامه داد: دوره دیگر این کلاس‏ ها من با عنوان«ریتم در موسیقی ایرانی، بازخوانی متون کهن موسیقی از منظر ریتم‏شناسی(علم الایقا)» برگزار خواهم کرد؛ که در واقع بازخوانی نسخ خطی و رسالات موسیقی از منظر ریتم‏ شناسی‏ است. در این دوره باب ایقاعات رسالات را مورد مطالعه قرار می‏ دهیم.

نوید وزیری گفت: کلاس دیگر ما در این دوره «جستار موسیقایی در تاریخ ضبط صدا در تاریخ موسیقی ایران» است که محمدرضا شرایلی طی آن وجوه موسیقایی ضبط صدا را بررسی خواهد کرد.

وی افزود: ما مجموعه‏ ای غیرانتفاعی هستیم که برای‏مان مهم است آموزش علوم انسانی در سطح بالا و در همه حوزه‏ های علوم انسانی و ایران‏شناسی را داشته باشیم. این نکته را هم اضافه کنم که «مدرسه تاریخ و فرهنگ ایران» به همراه پژوهشکده ابوریحان بیرونی مدارک دو زبانه فارسی و انگلیسی در پایان این دوره‏ ها به شرکت‏ کنندگان ارائه خواهد کرد.

نوید وزیری در کلاس«ریتم در موسیقی ایرانی، بازخوانی متون کهن موسیقی از منظر ریتم ‏شناسی(علم الایقا)» پیرامون مسائلی چون مقدمات بنیادی ریتم‌شناسی و مفهوم زمانبندی در موسیقی، ساختار ایقاعات دوریه در رسالات کهن موسیقی و نسبت آن با کلام منظوم (نظام عروض)، بازخوانی و تحلیل ابواب ایقاعات در رسائل مکتب مدرسی (ابونصر فارابی)، بازخوانی و تحلیل ابواب ایقاعات در رسائل مکتب منتظمیه (صفی‌الدین ارموی، عبدالقادر مراغی) و تجزیه و تحلیل ادوار ایقاعی و بحور عروضی و تلاش برای اجرای موسیقایی آن سخن خواهد گفت.

محمدرضا شرایلی نیز در دوره «جستاری موسیقایی در تاریخ ضبط صدا در ایران» به بررسی نمونه‏ هایی از اواخر دهۀ ۱۲۷۰ تا ۱۳۱۸ش، ضبط‌های دورۀ قاجار و پهلوی اول خواهد پرداخت. شرایلی در این کلاس ‏ها درباره مرور تاریخی ضبط‌های برجامانده از دورۀ قاجار، استوانه‌های فنوگراف، ضبط‌های خصوصی و پنج‌ دوره صفحات گرامافن اواخر دهۀ ۱۲۷۰ تا ۱۲۹۳ش، بررسی تاریخی و تحلیل موسیقایی نمونه‌های صوتی، مرور تاریخی ضبط‌های دورۀ پهلوی اول، هفت دورۀ ضبط صفحه از ۱۳۰۵ تا  ۱۳۰۷، بررسی تاریخی و تحلیل موسیقایی نمونه‌های صوت، مرور تاریخی بر ضبط‌های دورۀ پهلوی اول و غیره خواهد پرداخت.

بابک خضرایی نیز در کلاس «ردیف و مفهوم دستگاه در موسیقی ایران» به موضوعاتی چون تعاریف و اصطلاحات مهم موسیقی دستگاهی، تعریف اصطلاحات نغمه و دانگ و آواز، تعریف اصطلاحات دستگاه و گوشه و ردیف خواهد پرداخت.

پژوهشکدۀ ابوریحان بیرونی، وابسته به مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی در پاییز ۱۴۰۴، دوره‌های آموزشی حضوری و غیرحضوری خود را با عنوان «مدرسۀ تاریخ و فرهنگ ایران»، برای علاقه‌مندان حوزه تاریخ، فرهنگ، هنر، علوم و… برگزار می‌کند.