جشنوارۀ ملی موسیقی جوان جشنواره‌ای زیربنایی و تخصصی است که امکانی برای ارزیابی وضعیت کمی و کیفی آموزش موسیقی در کشور به دست می‌دهد. این جشنواره، از سویی، موجب ایجاد انگیزه‌ای برای تلاش و تکاپوی بیشتر در میان نسل جوان موسیقیدانان ایران می‌شود و، از سوی دیگر، با همکاری صمیمانۀ جمع کثیری از استادان برجستۀ موسیقی کشور مجالی شایسته و ارجمند برای ارزیابی سطح کیفی آثار نسل جدید و سمت و سو دادن به فعالیت‌های موسیقایی آنان فراهم می‌آورد.

برنامه‌ریزی برای دهمین جشنوارۀ ملی موسیقی جوان از اوایل پاییز سال گذشته، بلافاصله پس از اتمام نهمین دوره، آغاز شد. پس از تبیین سیاست‌های کلی و مشخص‌کردن خطوط اصلی جشنواره، شوراهای تخصصی به تفکیک بخش‌ها، و نیز برای سازهای مختلف در هر بخش، تشکیل شد که تدوین کارگانِ هر دو مرحلۀ مقدماتی و نهایی برای گروه‌های سنی مختلف را برعهده داشتند. در نهایت، فراخوان در زمستان سال ۱۳۹۴ رسماً منتشر شد. پس از پایان مهلت ارسال آثار، کمیته‌های تخصصی متعددی از جمع کثیری از استادان برجستۀ موسیقی برای بررسی آثار ارسالی تشکیل شد که در طی ۱۱ روز کارِ بسیار فشرده به بررسی بیش از ۱۲۰۰ اثرِ ارسال‌شده به دبیرخانۀ جشنواره پرداختند.

از مجموع ۱۲۶۷ درخواستِ ارسال‌شده به دبیرخانۀ جشنواره، ۶۳% مربوط به بخش موسیقی دستگاهی، ۲۲% مربوط به بخش موسیقی نواحی ایران و ۱۵% مربوط به بخش موسیقی کلاسیک بود. پس از بررسی و ارزیابی دقیق تمامی آثار توسط کمیته‌های تخصصی داوری در نهایت ۴۵۷ اثر به مرحلۀ نهایی راه یافت که از این میان سهم بخش موسیقی دستگاهی ۴۳%، موسیقی نواحی ایران ۳۹% و موسیقی کلاسیک ۱۸% است. همچنین، در این دوره از جشنواره میزان مشارکت موسیقیدانان جوان از مناطق مختلف، تقریباً از تمامی استان‌های کشور، بسیار قابل توجه است: از میان مجموع ۴۵۷ موسیقیدانِ راه‌یافته به مرحلۀ نهایی جشنواره ۷۵% از شهرستان‌ها و ۲۵% از تهران هستند. در بخش موسیقی دستگاهی نیز  ۷۲% شرکت‌کنندگان از شهرستان‌ها و ۲۸% از تهران هستند. در بخش موسیقی کلاسیک نسبت شرکت‌کنندگان از تهران در قیاس با شهرستان‌ها ۵۶% به ۴۴% است. در بخش موسیقی نواحی نیز، چنانکه انتظار می‌رفت، تقریباً تمامی شرکت‌کنندگان از استان‌های مختلف کشور به جشنواره راه یافته‌اند.

در دهمین دوره از جشنوارۀ ملی موسیقی جوان بخشی با عنوان «بخش ویژه موسیقی دستگاهی» به بخش‌های پیشین اضافه شده است. موضوع اصلی این بخش تسلط بر تمامی دستگاه‌ها و آوازهای موسیقی کلاسیک ایرانی، بر مبنایِ حداقل یکی از روایت‌های معتبر و شناخته‌شدۀ «ردیف موسیقی ایرانی»، و توانایی اجرای بداهه بر اساس نظر هیئت داوران، است. همچنین یکی از نکات بسیار قابل توجه در این دوره حضور پُررنگ‌تر موسیقیدانان نواحی ایران است که خوشبختانه، در قیاس با دورۀ پیشین، استقبال بهتری از جشنواره کرده‌اند. امید است در دوره‌های آتی با اتخاذ سیاست‌های مناسب‌تر این بخش رونق بیشتری یابد و بتواند توجه قشر وسیع‌تری از موسیقیدانان جوانِ مناطق مختلف کشور را به مشارکت، و نیز لزوم استمرار و تداوم سنت‌های موسیقایی ایران زمین، جلب کند.

سپاس و قدردانی عمیق و خالصانۀ خویش را به محضر تمامی استادان بزرگوار و گران‌قدری که در مراحل مختلف با حضور همدلانه در شوراهای تخصصی و هیئت‌های داوری به رونق و اعتبار جشنواره افزوده‌اند، تقدیم می‌کنم. همچنین از همۀ متقاضیان و شرکت‌کنندگان گرامی در جشنواره، که آینده‌سازان فرهنگ موسیقایی این مرز و بوم هستند، قدردانی می‌کنم.

مسلماً برگزاری این جشنواره مرهون عنایت معاون محترم امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و توجه ویژۀ ایشان به پاسداشت ارزش‌های اصیل هنری است. از ایشان و نیز مدیر اجرایی محترم جشنواره، مدیر عامل محترم انجمن موسیقی ایران، و کلیۀ همکاران گرامی و ساعی در دبیرخانه و ستاد جشنواره عمیقاً سپاسگزاری می‌کنم.

با آرزوی فردایی بهتر، و چشم‌اندازهایی روشن‌تر، برای موسیقی و موسیقیدانانِ این کُهن‌دیار …

هومان اسعدی

دبیر دهمین جشنوارۀ ملی موسیقی جوان