به گزارش نای ، محمدرضا برزگر استاد موسیقی کتولی ضمن اشاره به این نکته که موسیقی کتولی شناسنامه دارد و در مهر ۱۴۰۰ ثبت ملی شده، درباره شرکت کنندگان این بخش جشنواره ملی موسیقی جوان گفت: امسال ۴۰ اثر را داوری کردیم؛ افرادی از سنین مختلف در دو قسمت ساز و آواز شرکت کرده بودند. اجراهای ضعیف هم در جشنواره داشتیم اما به نظرم از روی آثار ارسالی نمی‌شود، قضاوت کرد و اجرای جشنواره به صورت مجازی به کار شرکت‌کنندگان لطمه زده است.

او تاکید کرد که اجرای روی صحنه در حضور داوران ارزش و اعتبار بیشتری دارد و توانایی شرکت‌کنندگان را دقیق‌تر به نمایش می‌گذارد.

این داور توضیح داد: متاسفانه برخی شرکت‌کنندگان نمی‌توانند ساز دوتار را درست کوک کنند و درست بنوازند. نوع پنجه‌زدن برخی شرکت‌کنندگان و تکنیک‌های دست راستشان شبیه نوازندگان خراسان است نه منطقه کتول. شیوه نوازندگی در موسیقی کتولی بسیار لطیف و آرام است.

برزگر همچنین توضیح داد: در زمینه آواز هم برخی افراد ناموفق ظاهر شده بودند و ناکوکی و فالش در آوازشان محسوس بود. این اشتباهات به شیوه آموزش و نیز سن کم شرکت‌کنندگان مربوط است و این علاقمندان نیاز دارند که آموزش‌های درست‌تری ببینند و بیشتر کار کنند.

این استاد موسیقی کتولی، با اشاره به اینکه هنوز موسیقی بومی در ایران کاملا آکادمیک نشده، توضیح داد: موسیقی نواحی کلاس آموزشی ندارد و معمولا سینه به سینه انتقال پیدا کرده است. افراد زیادی در روستاها هستند که موسیقی مقامی می‌نوازند اما هرگز استاد ندیده‌اند و براین اساس استعدادهای ذاتی و به تجربه نواختن و خواندن را آموخته‌اند.

این استاد موسیقی کتولی ضمن بیان این نکته که فرهنگ شفاهی مملکت ما و نیز رازهای بسیاری در موسیقی نواحی نهفته است، توضیح داد: پیشکسوتان بسیاری آمدند و رفتند و آثاری از خود به جای گذاشته‌اند و در هر منطقه نماد و سمبل بوده‌اند. به هر حال نسل جدید کارشان را دنبال می‌کند اما نیاز دارند که این موسیقی را درست و دقیق بیامورند. این هنرمندان جوان در این عصر زندگی می‌کنند و نیاز دارند به دیده شدن و عرضه موسیقی مقامی. در نتیجه جشنواره ملی موسیقی جوان در بخش موسیقی نواحی می‌تواند به آنها امید و انگیزه بدهد و موسیقی نواحی را احیا کند. بقای موسیقی و شناساندن نغمه‌های قدیمی موسیقی نواحی کاری است که در جشنواره به نتیجه می‌رسد و من امیدوارم مسئولان با حمایت‌های بیشتر فرصتی فراهم کنند که راه گذشتگان را بهتر بپیماییم و ایندوارم فرهنگ موسیقایی مناطق مختلف ایران زنده بماند و به آیندگان منتقل شود.

جشنواره انگیزه‌ای برای رونق موسیقی مقامی است

سیدرضی میرکتولی دیگر داور این بخش درباره شرکت‌کنندگان در بخش موسیقی مقامی کتولی گفت: امسال تعداد شرکت‌کنندگان در این دوره از جشنواره بهتر از سال گذشته بود و توضیح داد: سال گذشته تعداد کمی در بخش موسیقی کتولی شرکت کرده بودند اما امسال خوشبختانه باز هم این بخش رونق گرفته بود و تعداد بیشتری در جشنواره شرکت کردند.

این داور بخش موسیقی کتول معتقد است جشنواره ملی موسیقی جوان به مرحله‌ای پختگی رسیده و تاثیر قابل توجهی بر موسیقی نواحی دارد. میرکتولی در این باره توضیح داد: شرکت‌کنندگان این جشنواره، جوان و آینده‌دار هستند. برای آنها حضور در جشنواره اتفاق خوشایندی است و حتی برگزیده‌ شدن در جشنواره بسیار مبارک و خشنودکننده است و نیز می‌تواند در جایگاه حرفه‌ای و آینده آنها نقش داشته باشد.

به اعتقاد این داور، شرکت‌کنندگان در جشنواره ملی موسیقی جوان، همین که بتوانند به جشنواره راه پیدا کنند، چه مقامی به دست بیاورند، چه نیاورند، خوشحال می‌شوند و به کارشان امید بیشتری پیدا می‌کنند.

میرکتولی با اشاره به اینکه موسیقی کتولی در استان گلستان آموزشگاه دارد و افراد می‌توانند آن را بیاموزند، توضیح داد: این موسیقی هنوز به همان شیوه قدیمی و سینه به سینه منتقل می‌شود. هنوز آموزش آن علمی نشده و رده‌بندی و دانگ‌بندی در این موسیقی انجام نشده است. بسیاری از اساتید این موسیقی نت‌نویسی بلد نیستند و شیوه آکادمیک جا نیفتاده است.

این استاد موسیقی کتولی، تشریح کرد: یکی دو دهه پیش قدم‌هایی برای نت‌نویسی و آموزش علمی موسیقی کتولی برداشته شده اما هنوز به دستاورد موثر و تعیین‌کننده‌ای دست پیدا نکرده است.

به اعتقاد میرکتولی جشنواره ملی موسیقی جوان، بخصوص بخش نواحی در این جشنواره کمک مهمی است برای اینکه علاقمندان به موسیقی نواحی، دلگرم شوند و یادگیری آن را جدی بگیرند. در پی اتفاقات تشویقی مثل جشنواره است که سبک‌ها و شیوه‌های آموزشی رونق می‌گیرند و موسیقی‌های بومی و مقامی به حیات خود ادامه می‌دهند چرا که رقابت در جشنواره‌ها، برگزیده شدن و دریافت لوح تقدیر و جایزه بسیار انگیزه‌بخش است.

این داور ضمن اشاره به تاثیر شیوع ویروس کرونا بر شیوه برگزاری جشنواره توضیح داد: داوران با آثار شرکت‌کنندگان مواجه می‌شوند. این برای ما داوران هم حسن‌هایی هم دارد. مثلا ما می‌توانیم در مواردی که اجراها به هم نزدیک است و نیاز به دقت بیشتر داریم، فیلم یا صدای اجرا را بارها و بارها ببینیم و بشنویم و ظرافت‌ها یا ایرادهای احتمالی را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار بدهیم تا انتخاب عادلانه‌تری داشته باشیم.

میرکتولی پیشنهاد می‌کند در صورت رفع مسئله کرونا و برگزاری جشنواره به شکل حضوری، همچنان امکان دیدن فیلم اجرای شرکت‌کنندگان برای داوران فراهم باشد تا بتوانند در صورت نیاز یک اجرا را چند بار تماشا کنند و بعد رای بدهند.