تنوع ژانرها در پنجمین روز جشنواره
دوشنبه, 28 بهمن 1398
شب پنجم جشنواره موسیقی فجر شامگاه یکشنبه ۲۷ بهمن با حضور هنرمندان مختلف ایرانی و خارجی در شش سالن برگزاری این رویداد موسیقی برگزار شد.
به گزارش نای، پنجمین شب از اجراهای سیوپنجمین جشنواره موسیقی فجر در تهران در حالی به پایان رسید که ۱۱ گروه موسیقی با مخاطبان خود در شش سالن مروبط به برگزاری مهمترین رویداد موسیقی کشور دیدار کردند و در یکی از این اجراها سفیر لهستان، ماچی فائوکفسکی، در تالار رودکی به تماشای برنامه گروه کر اردیبهشت نشست.
نوای سازهای ترکمن با «مُقام چیلر»
در نخستین سانس از پنجمین روزِ سیوپنجمین جشنواره موسیقی فجر در شامگاه گذشته (یکشنبه ۲۷ بهمن) گروههایی از بندر ترکمن و کرمانشاه با سازهای دوتار و تنبور روی صحنه تالار سوره رفتند.
در نخستین سانس از چهارمین روزِ این دوره از جشنواره موسیقی فجر گروه «مُقام چیلر» با لباسهای اقوام ترکمن روی صحنه رفتند.
گروه «مُقام چیلر» فعالیت خود را از سال ۱۳۶۷ به سرپرستی غفور امانیان شروع و تاکنون در جشنوارههای مختلف بینالمللی شرکت کرده است.
ساز دوتار، جزء لاینفک روح و هویت مردم ترکمن است. «باغشی»یا «بخشی» لقبی است که به برخی از نوازندگان دوتار در میان ترکمنها داده میشود.
پرونده مهارتهای سنتی ساختن و نواختن دوتار در چهاردهمین اجلاس کمیته میراث بشری ناملموس یونسکو در کلمبیا و در فهرست میراث جهانی قرار گرفت.
طواق سعادتی، امین سعادتی، لقمان امانیان اعضای این گروه بودند که به سرپرستی غفور امانیان روی صحنه رفتند.
تنبورنوازان دالاهو روی صحنه رفتند
در سانس دوم تالار سوره از ساعت ۲۱:۳۰ نیز گروه «تنبورنوازان دالاهو» از کرمانشاه روی صحنه رفتند.
این گروه موسیقی فعالیت خودش را در سال۱۳۶۹ توسط هوشنگ امیریان در کرمانشاه شروع کرده است.
این گروه چهار نوازنده تنبور داشت که به صورت گروهی تنبورنوازی میکردند. تنبور از خانواده دوتار یا به عبارت دقیقتر، نام قدیمی و باستانی دوتار است. در بین سازهای خانواده دوتار، تنبور تنها ساز زهی زخمهای رایج در منطقه غرب است. تمرکز عمده این ساز در حال حاضر در استان کرمانشاهان و در نواحی شمالی استان لرستان است.
گفته میشود ساز تنبور در مناطق مختلف کرمانشاه و لرستان به نامهای مختلفی معروف است. تنبور، تنها سازی است که اجازه ورود آن را به مجلس نیاز و حلقه ذکر سلسه یارسان (اهل حق) میدهند. این ساز در جامعه اهل حق از حرمت و قداست خاصی برخوردار است.
اجرای این گروه با نواختن و خواندن قطعهی «ملکا ذکر تو گویم» سروده سنائی غزنوی ادامه یافت.
تیمور مهرابی، پوریا فتاحی، برزو امیریان، جبار محمدی اعضای این گروه بودند که به سرپرستی هوشنگ امیریان به روی صحنه رفتند.
محمد الهیاری فومنی، مدیرکل دفتر موسیقی مهمان ویژه اجرای این دو گروه موسیقی بود.
میزبانی نیاوران از ضابط نبیزاده
فرهنگسرای نیاوران در شب پنجم این جشنواره میزبان مهمانان اجرای موسیقی کشورهای آذربایجان و اتریش بود.
در سانس اول این شب از سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر، گروه ضابط نبی زاده از کشور آذربایجان به دیدار مخاطبان خود رفت.
ضابط نبیزاده، علیاصغر ممداُف و خیام ممداُف سه عضو این گروه آذربایجانی بودند که پس از پخش تیزر جشنواره و تشویق حاضران، روی صحنه حضور پیدا کردند.
سپس کنسرت خود را با قطعهای گرم و پرشور آغاز و سالن را با ریتم موسیقی خود همراه کردند. قطعات یکی پس از دیگری نواخته شدند. انتخاب قطعات در نظر گرفته شده در رپرتوآر این گروه را میتوان هوشمندانه دانست، چرا که توانسته بود تنوع، شور و اصالت را در بستری مناسب کنار یکدیگر قرار دهد.
همنوازی نوازندگان و همراهی صدای خواننده به خوبی رقم خورد و فضای سالن را به موسیقی آذربایجان نزدیک کرد. تشویق مخاطبان در انتهای این اجرا نشان از رضایت آنها داشت.
ضابط نبیزاده نزد استادانی چون حاجی بابا حسیناف، جانعلی اکبراف و عالیم قاسماف آموزش دیده است.
این معلم تخصصی آواز در ۳۰ کشور جهان از جمله هلند، بلژیک، فرانسه، سوئیس، گرجستان، روسیه کنسرت برگزار کرده است. وی در سال ۲۰۰۴ موفق به دریافت بورسیه حیدر علی اف شده و در سال های۲۰۰۱ و ۲۰۰۵ به ترتیب عناوین هنرمند مردمی و هنرمند افتخاری را کسب کرده است.
رنگ بنفش جز اتریشی بر صحنه نیاوران
در اجرای دوم شب گذشته فرهنگسرای نیاوران، گروه اتریشی جز بنفش روی صحنه رفت.
کوارتت جز بنفش که یک گروه جز نوین اتریشی محسوب می شود، از چهار عضو تشکیل شده است. لئونارد اسکوروپا، اندی تاش، اسکار کستیلانو و لوکاس آیشینگر چهار نوازنده خلاق و جوان این گروه هستند.
جز بنفش بلافاصله بعد از تشویق حضار، سراغ ساز های شان رفتند. ریتم قدرتمند شروعی گوش ها را برای شنیدن ادامه کنسرت تیز کرد و جذابیت نوازندگی آن ها، مورد استقبال مخاطبان قرار گرفت.
این چهار نوازنده هنر نوازندگی خود را در اجرای هر یک از قطعات خلاقانه و مدرن، به نمایش گذاشتند و حضار علاقه خود را با تشویق های شان در فواصل بین قطعات نشان دادند. این گروه در عین اجرای موسیقی پیچیده که با شور و اشتیاق همراه بود، از ترکیب غیرمعمول ساز ها نیز بهره برد.
محمد اله یاری، مدیرکل دفتر موسیقی و رئیس جشنواره موسیقی فجر، مهمان این اجرا بود.
رتوریک و رپرتوار کلاسیک در جشنواره
ارکستر «رتوریک» به سرپرستی و رهبری رضا مریوند طی پنجمین شب سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر در تالار رودکی به روی صحنه رفت و به اجرای قطعات کلاسیک پرداخت.
شاهین فرهت دبیر جشنواره به اتفاق علاقهمندان به دیدن اجرای ارکستر «رتوریک» نشست.
اعضای ارکستر «رتوریک» عبارتند از رضا مریوند رهبر ارکستر، فرهنگ لطیفی کنسرت مایستر، بهزاد جعفریان، نیما مستشیری، سینا افتخاری نیا، کهنوش خسروی، بردیا شمس، متین نوروزی، لیلا قضاوی، آیدا سمیار، حسام حسینی، هانیه باباربیع، علیرضا محمدی، لیدا ارغوانیفرد، مرجان نیکزاد، رامین قربانی، سارا رهنما نوازندگان ویولن.امیرحسین منصوری، سهیل بهمن، زهرا اسدی، سوگل دستمالچی، جعفر رستمی، امین نصیری و محمدحسین سرافراز نوازندگان آلتو. بهرنگ معتمدی، کوروش کشاورز، المیرا رحمانی، ماهرخ شریفزاده، علی صفری و پویا لطفی نوازندگان ویلنسل. امین شکوهی، پرناز سلیمانی و آوا پورنادر نوازندگان کنترباس. مهسا میربهشتی نوازنده پیانو. کیمیا شریفیان و نگین نیکنژاد نوازندگان ابوا. فرشاد شیخی، سیامک میردادیان، نرگس تقیپور و آرش رضویان نوازندگان هورن. حامد جوهرستانی نوازنده سازهای کوبهای. روشنک نوشی سولیست فلوت و شاهین استیری سولیست پیانو.
گفتنی است ارکستر «رتوریک» در سال ۱۳۹۲ توسط رضا مریوند تشکیل شده است. هدف از تشکیل این ارکستر معرفی آثار موسیقی کلاسیک و اپراتیک است.
از جمله اجراهای ارکستر رتوریک میتوان به کنسرت معروفترین آریا اپراهای ایتالیایی با خوانندگانی از ایران و اوکراین آثاری از وردی، پوچینی، دونیزتی، بلینی، موتزارت و در زمینه موسیقی کلاسیک نیز آثار فاخر آهنگسازانی چون مالر، موتزارت، بتهوون، چایکوفسکی، سنسان، شوستاکویچ، برامس و ویوالدی اشاره کرد.
سفیر لهستان مهمان نوای صلح اردیبهشت شد
سانس دوم تالار رودکی به اجرای گروه کر «اردیبهشت» اختصاص داشت. اعضای این گروه راس ساعت ۲۱:۳۰ به روی صحنه رفتند.
سانس دوم تالار رودکی به اجرای گروه کر «اردیبهشت» اختصاص داشت.
حمید عسکری پیش از آغاز اجرا ضمن خوشآمد گویی به حاضران گفت: موسیقی حال بد آدمها را به حال خوب تبدیل میکند. موسیقی حتی بر زندگی و سرنوشت آدمها تاثیر میگذارد. موسیقی یعنی صلح و آرامش و ما نیز امشب از صلح خواهیم خواند زنده باد صلح و زندگی.
گروه کر «اردیبهشت» در سال ۱۳۸۸ توسط حمید عسکری تاسیس شده است. اردیبهشت در زبان پهلوی به معنای بهترین راستی است و کر «اردیبهشت» تجلی مفهوم فعالیت آوازیاش را در آن یافته و اعتقاد دارد آواز گروهی، شیوه نیکوی زیستن است، زیرا سخن زیبا و موسیقی والا در حنجرههای رهیده از فردیتی طنین میافکند که لبریز از حضوری مواج در آرمانشهری آهنگیناند. صدای اردیبهشت مبتنی بر طرحی نو و آرمانش، اعتلای موسیقی کرال ایران است.
اعضای گروه کر «اردیبهشت» حین کنسرت قطعات متعددی را اجرا کردند. «الهی ما را آن ده که آن به» با تنظیم حمید عسکری و کلام خواجه عبدالله انصاری، «اسیر» به آهنگسازی شاهین فرهت و کلام حافظ، قطعه محلی ارمنی با تنظیم کمیتاس، «دی بلال-گل پامچال» قطعه محلی بختیاری و گیلکی با تنظیم پیام میرجعفر، قطعه محلی بختیاری «دختر بویر احمدی» با تنظیم پیام میرجعفری، قطعه محلی مازندران و فارس «درنهجان-آی سرکوتل» با تنظیم روبیک گ«بیا ای مرگ شیرین» ساخته یوهان سباستین باخ، «ابوای گابریل» با آهنگسازی انیوموریکونه و سلمان صفاریان، «مایکی هستیم» با آهنگسازی بهزاد رنجبران و کلام سعدی، «آریا» به آهنگسازی پندرتسکی، «همانند ممناجانامه» اثری از محمدهادی عیانبند از غزلهای سلیمان، مقام «تماشا» با آهنگسازی و کلام حمید عسکری، «برای موسیقی» به آهنگسازی فرانتس شوبرت با کلام فرانس فونشروبر، «زلف بر باد مده» با آهنگسازی حمید عسگری و کلام حافظ، «پاییزـبارون» ساخته حمید عسکری، قطعه محلی کردی «نینای بینا» با آهنگسازی سرگئی آغاجانیان، قطعه محلی فارس «مسم مسم» با آهنگسازی سرگئی آغاجانیان، «اگر موسیقی غذای عشق است» با آهنگسازی دیوید دیکائو و کلام هنری هوینگام آثاری بودند که توسط گروه کر اردیبهشت اجرا شدند.
وارطان ساهاکیان (موسیقیدان و آهنگساز ایرانی)، شاهین فرهت (دبیر جشنواره)، ماچئی فایوکوفسکی (سفیر لهستان)، حمیدرضا دیبازر (آهنگساز و مدرس دانشگاه) مهمانان اجرای کر «اردیبهشت» به سرپرستی و رهبری حمید عسکری نشستند.
نغمههای سرزمین مادری به روایت رستاک
گروه موسیقی رستاک در پنجمین شب از سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر در دو نوبت در تالار وحدت به صحنه رفت و مجموعهای از قطعات محلی و فولکلوریک سراسر ایران و کشورهای همجوار را با روایت خود اجرا کرد.
گروه رستاک در اجرای خود در سی و پنحمین جشنواره موسیقی فجر؛ شامگاه یکشنبه۲۷ بهمن با انتخاب قطعه کردی «بهاران» به عنوان قطعه آغازین، کنسرت خود در مهمترین رویداد موسیقی آغاز کرد، قطعه آذری “لاله لر” قطعه بعدی رستاک بود که با حرکات موزون اجرا شد.
فرزاد مرادی از اعضای این گروه در بخشی از این کنسرت گفت: از اینکه در بین اجراهای امروز سی و پنجمین جشنواره موسیقی فجر گروه رستاک را انتخاب کردید از شما سپاسگزارم؛ در رپرتوار امشب قطعات جدید رستاک را برای نخستین بار در کنار قطعات قدیمی اجرا میکنیم.
مرادی سپس به معرفی قطعه ای تازه از اینگروه که برگرفته از موسیقی جنوب کرمان بود پرداخت و گفت: این قطعه تلفیقی از موسیقی هرمزگان و جنوب کرمان است که در آن به دنبال تجربه فضاهای فانتزی جدیدی بودیم.
قطعه بعدی «رعنا»، قطعهای از منطقه اشکور گیلان بود که گروه رستاک با همراهی صفرعلی رمضانی نوازنده کمانچه و خواننده، روایت تازهای از ا داستان عشق رعنا را به صورت پرفورمنس برای مخاطبان اجرا کرد.
قطعات بعدی رستاک “بارو بارو” از قطعات معروف موسیقی لرستان و “لیلا در واکن مویوم”از موسیقی محلی خراسان و تربت جام بود.
مرادی پس از اجرای این قطعه با معرفی حامد بلند همت نوازنده این گروه که خود اصالتی خراسانی دارد، گفت: اعضای گروه رستاک در واقع یک خانواده هستند و حامد بلند همت چهار سال است که عضو این گروه شده است و از نوازندگان خوب رستاک است.
این خواننده و نوازنده گروه رستاک سپس به پروژه «در خانه بیمرز» گروه اشاره کرد و گفت: ما در طول ۲۲ سال فعالیت در این گروه نقشه از پیش تعیین شده نداشتیم و تنها در مسیر رشد و شکوفایی گروه کارمان را پیش می بردیم تا اینکه پروژه های ما تنها در مسیر رشد رستاک قرار گرفت.
وی افزوذ: در پروژه در خانه بی مرز، به موسیقی کشورهای اطراف ایران می پردازیم، در این پروژه تاکنون قطعاتی از موسیقی محلی ترکیه و آذربایجان را ساختهایم و موسیقی افغانستان را هم در دست ساخت داریم.
سپس گروه موسیقی رستاک قطعهای از موسیقی محلی کشور آذربایجان را در این کنسرت اجرا کرد.
قطعه بعدی قطعه شاد «هله مالی» از موسیقی جنوب ایران و موسیقی محلی بوشهر بود که با همخوانی تماشاگران همراه شد.
جینگ و جینگ ساز، قطعهای از قطعات شیرازی بود که در زبان محلی به آن واسونک گفته میشود، قطعه کردی “سوزله” آخرین قطعه این کنسرت بود اما پس از درخواست تماشاگران قطعه”بارو بارو” به عنوان بیز پیشکش مخاطبان شد.
ترانه از عشق و عرفان گفت
گروه موسیقی «ترانه» در سالن برج آزادی به روی صحنه رفت. در دیگر اجرای شب گذشته جشنواره موسیقی فجر، گروه موسیقی «ترانه» به سرپرستی و خوانندگی تورج امیر نظامی در سالن برج آزادی به روی صحنه رفت.
در ابتدای این کنسرت، گروه یک قطعه بیکلام اجرا کرد و پس از آن، امیرنظامی لحظاتی به گفتگو پرداخت و از حضور هواداران در این کنسرت تشکر کرد. قطعات این کنسرت شامل سه بخش عاشقانه، عارفانه و حماسی بود.
پس از صحبتهای تورج امیرنظامی، گروه قطعات وقتی که اومدی، فصل پروانگی، نوبهار، قطعه محلی خراسانی یکه سوار، قایق تنها، منزل به منزل، مریم سپید، دلش مثل یک مرد و آخرین بهانه را اجرا کرد.
تورج امیرنظامی (سرپرست گروه، خواننده و نوازنده گیتار)، محمد تفقدی جامی (نوازنده گیتار، گیتار الکتریک و همخوان)، شهاب محمودی (نوازنده درامز) خسرو صفری آهنی (نوازنده گیتار باس و همخوان)، گرشا زین اقلی (نوازنده کیبورد)، امیر اثنیعشری (نوازنده پرکاشن) و سروش مقدم (نوازنده فلوت) اعضای ارکستر گروه ترانه را تشکیل دادند.
گروه موسیقی پاپ «ترانه» در سال ۱۳۸۱ توسط تورج امیرنظامی تأسیس شد و اجراهایی را در شهر مشهد روی صحنه برد. در سال ۱۳۹۷ این گروه با ترکیب جدید فعالیتهایش را از سر گرفت و با حمایت انجمن موسیقی خراسان اجراهایی را روی صحنه برد.
مراسم اختتامیه سیوپنجمین جشنواره موسیقی فجر پنجشنبه اول اسفند در تالار وحدت با حضور مسئولان کشوری و فرهنگی و هنری همراه با اهالی هنر به ویژه موسیقی و مردم برگزار خواهد شد.