اجرای موسیقی در موزه هنرهای معاصر تهران؛ تجربهای میانرشتهای برای مخاطبان
سه شنبه, 22 مهر 1404

رضا دبیرینژاد از برنامهریزی برای تداوم اجرای موسیقی در موزه هنرهای معاصر خبر داد.
رضا دبیری نژاد رئیس موزه هنرهای معاصر تهران در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی موسیقی ایران گفت: اجرای موسیقی در موزه بر اساس مأموریتهای آموزشی و فرهنگی این مجموعه و با هدف آشنایی مخاطبان با گونههای جدید هنری، تجربه هنرهای مدرن و ایجاد فضای میانرشتهای شکل گرفته است.
رضا دبیرینژاد درباره هدف اجرای موسیقی در موزه اظهار داشت:این پروژه بر این اساس شکل گرفته که موزه بتواند زمینههای آموزشی، آشنا شدن با انواع هنرهای جدید و همینطور هنرهای مدرن را فراهم کند. قطعاً یکی از شناختهشدهترین زمینههای هنری، موسیقی است. اجرای موسیقی باید دو هدف در موزه داشته باشد؛ هم جنبههای آموزشی و آشنایی را فراهم کند و هم بتواند تجربهها و قطعات موسیقی مرتبط با هنر ایران و جهان را در معرض دید عموم قرار دهد.
وی افزود:ما معمولاً تلاش میکنیم به شکل رویدادمحور عمل کنیم و با ایجاد رویدادهای فرهنگی و هنری، مخاطبان را به بهانههای مختلف به موزه بکشانیم تا امکان خاطرهسازی برایشان فراهم شود. وقتی مخاطب در چنین فضایی قرار میگیرد، با تجربههایی مواجه میشود که حاصل همنشینی رشتههای مختلف هنری است. اینکه قطعات موسیقی در کنار آثار تجسمی و سایر آثار هنری اجرا میشود، خودش تجربه و خاطرهای متفاوت برای مخاطب ایجاد میکند تا از فضای موزه و لحظه حضورش در آن لذت ببرد.
دبیرینژاد ادامه داد:اجرای قطعات موسیقی با این هدف انجام میشود که بتوانیم فرصت تجربه موسیقایی را در موزه فراهم کنیم. ما با همکاری چند گروه در چند مرحله برنامههای مختلفی برگزار کردهایم؛ یکبار در قالب برنامه “شب نورنما” در فضای بیرونی موزه به مناسبت روز جهانی موزه، و یکبار هم تجربه اجرای ارکستر جوانان به رهبری نصیر حیدریان را داشتیم.
او درباره روند فعلی اجراها گفت:در حال حاضر طی چهار هفته، در روزهای یکشنبه بعدازظهر، برنامهای یکساعته در فضای عمومی موزه برگزار میکنیم. البته آغاز این برنامهها از ایام عید و برنامه “شب در موزه” بود که قطعاتی از موسیقی در کنار آثار نمایشگاهی اجرا شد. در تجربه جدید، ما روز یکشنبه را بهصورت ثابت به اجرای موسیقی اختصاص دادیم. در هر نوبت با دعوت از گروهی از هنرمندان جوان، قطعاتی از موسیقی کلاسیک و سپس موسیقی مدرن اجرا میشود. از موسیقی کلاسیک آغاز کردیم و بهتدریج به سمت موسیقی مدرن پیش میرویم؛ گاهی به شکل تکنوازی، گاهی دونوازی، با تمرکز بر موسیقی کلاسیک ایران و جهان.
رئیس موزه هنرهای معاصر درباره نحوه حضور مخاطبان گفت:این اجراها بلیتفروشی ندارد و بهصورت عمومی برگزار میشود. چون در فضای موزه انجام میگیرد، همه بازدیدکنندگانی که برای دیدن آثار میآیند، میتوانند همزمان از شنیدن موسیقی نیز بهرهمند شوند. برنامه عمومی و رایگان است و هر کسی در زمان بازدید میتواند از این تجربه استفاده کند.
وی درباره شیوه دعوت از گروهها و معیار انتخاب آنان نیز توضیح داد:هماهنگی با هنرمندان با همکاری چند استاد از دانشگاه هنر و دیگر مراکز انجام میشود. در برخی موارد، مانند برنامه نخست، یک هنرمند از ارمنستان به همراه یک هنرمند ایرانی اجرا داشت. گاهی هم با همکاری اساتید دانشگاه و دانشجویان هنری این کار را پیش میبریم. تلاش ما این است که این تجربه را در آینده جدیتر کنیم و به سمت برگزاری رویدادهای پیوستهتر و حتی جشنوارههایی در حوزه موسیقی معاصر برویم تا زمینه معرفی موسیقی معاصر در موزه هنرهای معاصر فراهم شود.
او تأکید کرد:برنامههای بلندمدت ما اجرای رویدادهای موسیقی معاصر است. در آینده قصد داریم با گروههای شناختهشدهتر در زمینه موسیقی معاصر همکاری کنیم تا موزه به مرکزی برای معرفی این نوع موسیقی تبدیل شود.
دبیرینژاد در بخش دیگری از سخنانش به استقبال مخاطبان اشاره کرد و گفت:در این مدت کمکم به مخاطبان ثابت رسیدیم و خوشبختانه روزبهروز بر تعدادشان افزوده میشود. استقبال بسیار خوب بوده و برنامهها رشد کرده است. در برنامههایی مانند شب در موزه یا روز جهانی موزه نیز بازخوردها بسیار مثبت بود. بخشی از این استقبال به جایگاه خود موزه هنرهای معاصر مربوط است و بخشی دیگر به تجربه منحصربهفردی که موسیقی در این فضا ایجاد میکند. مخاطبان این برنامهها اغلب هنرجویان و علاقهمندان هنر هستند که بهصورت پیوسته در برنامهها شرکت میکنند.
وی درباره الهامگیری از نمونههای جهانی گفت:این تجربه در موزههای هنر مدرن در سراسر جهان وجود دارد. حتی در برخی موزههای تاریخی نیز اجراهای موسیقی، پرفورمنس و نمایش برگزار میشود. در هنر معاصر، رشتههای هنری با هم تلاقی دارند و همنشینی موسیقی، هنرهای تجسمی، پرفورمنس و سینما امری طبیعی است. تلاش ما نیز این است که همچون موزههای بزرگ دنیا، تجربه هنری میانرشتهای را در موزه شکل دهیم تا مخاطب بتواند هم لذت ببرد و هم آموزش ببیند و الهام بگیرد.
مدیر موزه هنرهای معاصر تهران خاطرنشان کرد:پیش از این نیز در یک دهه گذشته، تجربه اجرای موسیقی در موزه وجود داشته است، اما امروز تلاش میکنیم دوباره این فرصت را فراهم کنیم تا نسل جدید با این فضاها بیشتر آشنا شود. موزه طبق مأموریت جهانی خود باید جنبههای آموزشی غیرمستقیم و الهامدهی را از طریق رویدادهای فرهنگی و هنری برای نسلهای جوان و علاقهمندان فراهم کند.
او در پاسخ به این پرسش که چقدر میتوان به حضور هنرمندان جوان اعتماد کرد، توضیح داد:این افراد تحت نظر اساتید انتخاب میشوندو تازه کار نیستند، بسیاری از آنها هنرمندان حرفهای هستند که تجربه اجرا دارند. بهعنوان مثال، در آغاز برنامهها یک هنرمند از ارمنستان و یک نوازنده حرفهای ایرانی حضور داشتند. همچنین در جلسات اخیر، گفتوگوهایی با هنرمندان نامدار داشتیم تا بهتدریج سطح برنامهها را بالاتر ببریم و حضور چهرههای شناختهشدهتر را در برنامههای آینده شاهد باشیم.
او درباره استقبال از اجرای ارکستر جوانان نیز گفت:برخلاف انتظار ما، استقبال از اجرای ارکستر جوانان بسیار زیاد بود و بازخوردهای مثبتی داشت. مشارکت مخاطبان و فضای صمیمی ایجادشده در موزه، تجربهای متفاوت و لذتبخش برای حاضران فراهم کرد. بهویژه اینکه اجرا در فضای میانی موزه و در میان مخاطبان انجام شد، نه روی صحنهای جدا، و همین استفاده از معماری موزه تجربهای خاص و متفاوت را رقم زد.
دبیرینژاد در پایان خاطرنشان کرد:در موزه هنرهای معاصر تهران، هر هفته روزهای یکشنبه از ساعت ۱۷ به مدت یک ساعت، اجرای زنده موسیقی از هنرمندان جوان و حرفهای در سبکهای مختلف از موسیقی کلاسیک تا موسیقی مدرن و معاصر برگزار میشود. هدف ما این است که موزه علاوه بر نمایش آثار تجسمی، به فضایی برای تجربه و لذت از موسیقی و هنرهای میانرشتهای نیز تبدیل شود
گفتگو:مینا آتشی
