جشنوارۀ ملی موسیقی جوان به مثابه آزمونی هنری است که امکانی برای ارزیابی وضعیت کمی و کیفی آموزش موسیقی در کشور فراهم می‌کند. این جشنواره، از سویی، موجب ایجاد انگیزه‌ای برای تلاش و تکاپوی بیشتر در میان نسل جوان اهل موسیقی می‌شود و از سوی دیگر، با همکاری صمیمانۀ جمع کثیری از استادان برجستۀ موسیقی کشور مجالی شایسته و ارجمند برای ارزیابی سطح کیفی آثار نسل جدید و سمت‌و‌سو دادن به فعالیت‌های موسیقایی آنان فراهم می‌آورد.

در واقع، این رویداد طبق تعاریف بین‌المللی یک «مسابقۀ موسیقایی» است و توجه به قواعد و ضوابطی خاص را می‌طلبد. شرکت‌کنندگان در این جشنواره، یا به تعبیر دقیق‌تر «مسابقۀ موسیقایی» باید بدانند که مسئلۀ اصلی رونق‌بخشیدن به حیات موسیقایی و ایجاد انگیزه برای استمرار کارهای هنری و ایجاد فضایی مناسب برای تعاملات هنری است. ذکر این نکته هم خالی از لطف نیست که تاکید بر عبارت «مسابقه موسیقایی» به جای جشنواره از این منظر حائز اهمیت است که در تعریف جشنواره بیشتر جنبه «فِستیویتِه» و اجرای فستیوالی گروه‌ها و ارکسترها که واژه «جشنواره» برگردان همان است، متمرکز است لیکن این رویداد از منظر «مسابقه» به مفهوم «مسابقه موسیقایی» نزدیک‌تر است.

حال به بهانه نزدیک شدن به سیزدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان، با «علی‌اکبر شکارچی» از داوران بخش کمانچه‌نوازی در دو بخش موسیقی محلی مقامی و بخش موسیقی ردیف‌دستگاهی ایرانی  به گفتگو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

اهمیت حضور هنرمندان جوان در جشنواره جوان در رده های سنی مختلف را چطور ارزیابی می‌کنید؟

به نظر من در سه گروه سنی الف، ب و ج که هرکدام متناسب با رشد سنی‌شان و آموزش‌هایی که می‌بینند و خودشان را می‌پرورانند اینها تمایلات، احساسات، عواطف، آرمان‌ها و آرزوهایی دارند و دوست دارند در حضور داوران که از اساتید برجسته کشور هستند خود را بسنجند تا ببینند در کجا قرار دارند و به نوعی خود را در معرض آزمون اساتید و والدین و خانواده خود قرار دهند. و به این دلیل که حراست از فرهنگ و هنر این مملکت از اهمیت زیادی برخوردار است به گمانم جوانان در این سه رده سنی، مهم‌ترین انگیزه محک خودشان است و ازین جنبه دارای اهمیت است چراکه برای ادامه راه در آینده باعث ایجاد امید و انگیزه در آن‌ها خواهد کرد.

جشنواره ملی موسیقی جوان از این جهت که در سه محور موسیقی محلی مقامی، موسیقی اصیل ایرانی و موسیقی کلاسیک غربی برگزار می‌شود این سه ژانر موسیقی می‌توانند به ادامه حیات همدیگر کمک کنند چراکه به هم وابسته هستند. از این رو چون داوران به این جشنواره سمت و سو می‌دهند باعث می‌شود تا هنرجویان به بیراهه نرفته و مسیر درست را برای ادامه فعالیت هنری خود بیابند و به سمت صعود و تعالی بروند.

جشنواره جوان از دو منظر حائز اهمیت است اول از دیدگاه جوانان و نوجوانانی که در این رویداد مهم شرکت می‌کنند و اهداف و آمال آن‌ها و از سویی از منظر اساتید و داوران جشنواره و اهداف و دیدگاه‌هایی که آنان برای سمت و سو بخشیدن به فعالیت گروه اول در نظر گرفته‌اند. از این رو این به نوعی سرمایه‌گذاری بر روی جوانانی‌ست که آینده فرهنگ و هنر این مرز و بوم را در دست خواهند گرفت و این سرمایه‌گذاری از سوی هیات داوران انجام می‌شود.

ضرورت برگزاری جشنواره ملی موسیقی جوان در چیست؟

زمانیکه می‌گوییم جشنواره ملی، یعنی جشنواره‌ای مردمی و همه‌گرا و اینکه از پایین‌ترین اقشار جامعه را در برمی‌گیرد و از جنبه خصوصی و خاص خارج می‌شود و از پایین‌ترین لایه‌های هنری تا بالاترین آن را دربرمی‌گیرد از این رو می‌توان نام «ملی» بر آن نهاد. یکی از مهم‌ترین موهبت‌های موسیقی این است که پارتی‌‌بردار نیست یعنی به هیچ نحو نمی‌توان در مورد آن پارتی بازی کرد چرا که هنرمند تنها هنرش گویاست و حرف می‌زند و سفارش و آشنا و پشتوانه هیچ کاری برای هنرمند نمی‌کند زیرا هنر در این حوزه و این جشنواره بی‌واسطه است. جشنواره باید هرچه بیشتر به سوی مردمی‌تر شدن پیش برود و هرچه پایگاه مردمی آن بیشتر شود هیچ چیزی نمی‌تواند خللی در آن ایجاد کند یا هیچ شرایطی نمی‌تواند باعث لغو بودجه یا جشنواره شود چراکه پشتوانه‌ای قدرتمندتر از مردم وجود ندارد.

ناگفته نماند که همه عوامل این جشنواره از دل و جان برای اعتبار و تداوم این رویداد مایه گذاشته‌اند و همین باعث تداوم آن شده است آنهم در این روزگاری که در همین چند دوره برگزاری این جشنواره چندین وزیر ارشاد و معاون و مدیر عوض شده است که همین سیاست اشتباه است چرا که با آنچنان سرعتی این تغییرات اعمال می‌شود که مجالی برای مدیریت جهت انجام کارها و نوآوری‌هایش نمی‌ماند. این را هم بگویم که سه عامل اصلی دولت، مسولین جشنواره و مردم باعث تداوم و موفقیت جشنواره موسیقی جوان تا به امروز بوده‌اند.

بی‌شک جشنواره ملی موسیقی جوان یکی از موفق‌ترین جشنواره‌های بعد از انقلاب بوده است. شما دلایل موفقیت این جشنواره را مبتنی بر اهداف آن چگونه ارزیابی می‌کنید؟

اولین دلیل عمده، تعیین بودجه بوده. چرا که همه می‌دانیم مسائل مالی بخش غیرقابل انکار یک اینچنین رویدادی‌ست که بدون آن اصلا برگزاری جشنواره میسر نخواهد شد که خوشبختانه دولت همکاری خوب و مستمری با جشنواره داشته است.

عامل دوم همانطور که پیش‌تر عرض کردم، این است که جشنواره توانسته از پایین‌ترین لایه‌ها تا بالاترین لایه‌های فرهنگی هنری را در خود جای دهد که این عامل هم بسیار در موفقیت جشنواره تاثیرگذار بوده است. و سوم اینکه سه حوزه اصلی موسیقی نواحی، موسیقی اصیل ایرانی و موسیقی کلاسیک غربی که هویت هنری فرهنگی را در این کشور تقویت کرده‌اند، یکی از عوامل موفقیت این جشنواره بوده است. وجود این سه حوزه در کنار هم در جشنواره فجر دیگر عامل موفقیت این رویداد بوده است. جشنواره جوان همچنین از بهترین و برجسته‌ترین اساتید حوزه‌های مختلف موسیقی برای دو بخش داوری و سیاست‌گذاری جشنواره بهره می‌برد و همچنین استفاده از متخصص‌ترین عوامل باعث شده که جشنواره موسیقی جوان همچون خورشید بدرخشد و بلافاصله بعد از اتمام جشنواره، همه عوامل و هنرجویان شرکت‌کننده در بخش رقابتی چشم‌انتظار سال بعد برای حضور مجدد در این جشنواره باشند.

از جنبه میزان تعداد و تخصص داوران بگویم که این جشنواره از بیشترین تعداد داوران که از برجسته‌ترین اساتید کشور هستند بهره می‌برد و برای هر ساز و هر بخش چند استاد که از سرآمدان آن حوزه در کشور هستند استفاده شده است.

ناگفته نماند که وجود شورای سیاست‌گذاری جشنواره که در راس آن آقای حسین علیزاده هستند که بی‌شک یکی از برجسته‌ترین افراد در حوزه فرهنگ و هنر این مملکت هستند و نیز هومان اسعدی که هم موزیسین است هم پژوهشگر که با تمام وجود کار را پیش می‌برد نیز در بالا بردن سطح کیفی جشنواره موسیقی جوان موثر هستند. همه اینها دست به دست هم داده‌اند تا جشنواره‌ای برگزار شود با نام جشنواره ملی موسیقی جوان  در بین تمام کشورهای همسایه که امکانات بسیار بسیار بیشتر مادی و شرایط آرمانی مهیای کار هنری، دارند از همه سرآمدتر است و شما نمی‌توانید در این کشورها جشنواره یا رویدادی را بیابید که هم‌سنگ و هم طراز با جشنواره موسیقی جوان باشد. جشنواره‌ای که نام نیک داشته باشد و این‌همه پشتوانه مردمی داشته باشد. باز هم عرض می‌کنم که همه اینها به دلیل شورای سیاست‌گذاری عالی، همکاری بسیار خوب ارشاد و بهره‌مندی از اساتید و داورهای تراز اول و نیز پشتوانه مردمی به وجود آمده است.

منبع:خبرگزاری فارس