بخش پژوهشی جشنواره‌ی موسیقی کویرنشینان یزد با عنوان شادمانه‌های مذهبیِ و نیز موسیقی زورخانه‌ای، دیروز سه‌شنبه ۲۴ فروردین با حضور پژوهشگر موسیقی قومی و مذهبی ایران، جهانگیر نصری اشرفی و با اجرای بیش از ۵۰ تن از منقبت‌خوان‌ها، مولودی‌خوان‌ها و مرشدان و خوانندگان موسیقی زورخانه‌ای به اتمام رسید.

به گزارش نای، در بخش شادیانه‌های مذهبی، از آقایان سیدحسین حسینی، علی فلاح، و سیدعلی کمالیان به خاطر سال‌ها تلاش در جهت حفظ سنت‌های اصیل موسیقی مذهبی تجلیل به عمل آمد. در عین حال، آقایان غلامحسین نقدی، محمد اقبال، سیدعلی‌اصغر میرجلیلی به عنوان برگزیدگان این جشنواره جوایز بهترین منقبت‌خوانان را دریافت کردند.

جهانگیر نصری‌اشرفی، سخنران و داور بخش پژوهشی این جشنواره، در رابطه با برخی ویژگی‌ها و اهمیت موسیقی مذهبی گفت: «موسیقی مذهبی ایران در غالب ژانرهای مختلف از ارکان موسیقی ملی و قومی ایران بوده و یادآور لحن‌هایی است که در دیگر حوزه‌های اجتماعی کارکرد خود را از دست داده‌اند. موقعیت قدسی و روحانی این لحن‌ها موجب گردید تا رپرتوار موسیقی مذهبی کمتر از دیگر انواع موسیقی قومی ایران مورد آسیب و تغییر قرار گیرد. با این حال، این موسیقی در اثر گسترش انواع سبک‌های جدید و عدم ثبت و ضبط سازماندهی‌شده و روشمند در معرض فراموشی قرار دارد، بنابراین در این اوضاع پریشانی، همت برگزاری چنین جشنواره‌هایی دست‌کم می‌تواند تتمه‌ی این میراث مهم موسیقی را حفظ کند.»

اشرفی افزود: «در بخش پژوهش‌های موسیقایی و مکتوب این جشنواره که مسئولیت داوری آن برعهده‌ی من بود، پنج پژوهش مورد بررسی قرار گرفت و در نهایت پژوهش آقای عصارزاده با عنوان “موسیقی مذهبی و مردمی اردکان” به دلیل تلاش محقق در ثبت و ضبط و معرفی موسیقی فولکلور اردکان با بالاترین امتیاز حائز عنوان پژوهش برگزیده قرار گرفت.»

اشرفی در مورد اهمیت و ویژگی‌های منقبت‌خوانی و شادمانه‌های موسیقی مذهبی یزد گفت: «نکته‌ی بسیار کلیدی و اساسی در منقبت‌خوانی‌های یزد اقتباس ملودیک آنها از گاتاخوانی است. در حقیقت، منقبت‌ها و مولودی‌های اصیل در یزد، که نمونه‌های جالب توجهی از آن در این جشنواره شنیده شد، از نظر لحن و مُد نزدیکی تمام و کمالی با گاتاخوانی دارد و نکته‌ی مهم‌تر در آن در این لحن، بستر مشترک داستان‌پردازی در هر دو گونه، یعنی گاتاخوانی و منقبت‌خوانی، است که این مسئله اساس ساختار فرمال را در موسیقی قومی و نواحی ایران تشکیل می‌دهد؛ مسئله‌ای که تقریباً از دید همه‌ی پژوهشگران معاصر مکتوم مانده است. نمونه‌های این گونه فرم در موسیقی مذهبی در معادل قومی خود در آذربایجان، کردستان و بلوچستان هنوز موجود است.»

وی در پایان گفت: «به رغم نقص‌های مشهود در این جشنواره، جسارت اداره‌ی ارشاد یزد در ورود به چنین حوزه‌هایی ستودنی است.»

مراسم اختتامیه و تجلیل از برگزیدگان این مراسم، عصر روز پنجشنبه ۲۶ فروردین، در سالن «هلال احمر» یزد با حضور علی مرادخانی، معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، برگزار می‌شود.