انجمن موسیقی ایران
https://nay.ir

ترکیب موسیقی، ویدیو آرت و پرفورمنس در نخستین پروژه موزیک‌تِک موزه هنرهای معاصر تهران

 

موزه هنرهای معاصر تهران عصر پنجشنبه ۸ آبان‌ماه میزبان نخستین رویداد از مجموعه پروژه‌های «موزیک‌تِک» با اجرای گروه موسیقی یارآوا با عنوان «در جستجوی صدا» بود؛ رویدادی میان‌رشته‌ای که با کیوریتوری مهدی جلالی و مدیریت علی مغازه‌ای برگزار شد و به تجربه‌ای تازه از تلفیق فضا، صدا و هنر معاصر انجامید.

به گزارش خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی موسیقی ایرانُ مدت زمان بیشتر قطعات موسیقی ۱۵ دقیقه و در برخی از بخش‌ها و‌ ویدیو‌ آرت‌ها تا  ۳ ساعت و نیم به طول می‌انجامید.

قالب این اجراها طبق جدول برنامه، ترکیبی است از موسیقی، ویدیو آرت، اینستالیشن و پرفورمنس آرت.

در همین راستا اجرای گروه «is back» توسط حسن شیدایی در گالری شماره ۴ بود. ویدیوهایی آکنده از درک عمیق و انسان‌گرایانه‌. در نگاه نخست، آثار او رنگارنگ و سرگرم‌کننده به نظر می‌رسند، اما با نگاهی تأملی، نوعی احساس دلهره و اضطراب در مخاطب پدید می‌آید. زیرا شیدایی هم‌زمانی میان زیبایی و حساسیت را مطرح می‌کرد. اما در عین حال نگاه غایب بود و نگاه متفاوتی به هنر نسبت به دیگر کنش‌گران داشت.

در گالری شماره ۶ نمایش ویدئو آرت هومن قدرت نما با موسیقی علی گرجی اجرا شد.

در گالری شماره ۸، توسط پرهام ایزدیار اجرای «در جستجوی موج گمشده» در جریان بود. یک چیدمان صوتی برای رادیو و‌ الکترونیک طراحی شده بود. در این اجرا مخاطب می‌توانست با تغییر موج‌ رادیو و پردازش های برنامه نویسی شده بر روی‌ صدای رادیو به جستجوی صدای مورد نظر خود پرداخته و با دیگری به اشتراک گذارد. این اجرا به شکل پایان باز طراحی شده بود.

موسیقی الکترونیک‌‌ ساز و فیکسد مدیا هم در گالری ۹ و برای وسواس بیشتر به دلیل تمرکز و سکوت بیشتر در سینما تِک موزه در سانس ابتدایی از روز نخست این برنامه اجرا شد، که شامل منتخبی از آثار جایزه رضا کروریان بود.

برنامه بعدی برنامه شامل «داد کویر» به رهبری مهدی جلالی و قطعه‌ای از بابک آل حیدر اختصاص داشت. اثری توصیفی که در آن فضا و حالتی از صداهای کویر، صدای باران، صدای چرخ چاه آب، صدای ورود قطار به ایستگاه و صدای پرندگان در فضای کویر را تداعی می‌کرد.

یاسمین فیض آبادی فلوت، سحر یوسفی فرد ویلن، محمدامین یگانه گیتار، سوسن سرگزی و عطیه شاهوردی پرکاشن دیگر اعضای این گروه بودند.

بخش بعدی عنوان «دو» نام داشت که توسط امین خوش سبک و همراهی عطیه شاهوردی تمبک و سحر یوسفی فرد نوازنده کمانچه بود.

در‌ ادامه برنامه گالری شماره ۹ میزبان اجرای نادر مشایخی با عنوان «فیثاغورث‌ برای همیشه» که آنسامبل و الکترونیک بود. در این برنامه شهرزاد اسماعیلی، علیرضا تاجیک، الهه حیدری، الهه زندیه، سحر شیخ، فربد شیرمحمد، محمدامین یگانه، محمد مقیمی زاده و مهدی جلالی به عنوان نوازنده حضور داشتند.

اجرای بعدی از ابوالفضل رهبریان با نام «پل آجری» بود که این قطعه براساس باگاتل لیگتی و با الهام از آهنگ های محلی فارسی بود.

 


در گالری شماره ۹  «قندیل های شماره ۲» نام‌ داشت که علی رادمان آن را تولید کرده بود، این کار برای کمانچه، سازهای کوبه ای و الکترونیک که ملهم از شعر نادر نادرپور است. در این اجرا نوازنده ها گویش ها را با لحن متفاوت اجرا کرده و این اصوات در عمل بخشی از قطعه را تشکیل می داد.

در  گالری شماره ۹ اجرای ارسلان عابدین با نام «قطعه برای دو یا چند نفر» با همراهی ارسلان خواجه امیری تمبک، سوسن سرگزی پرکاشن و همچنین سحر یوسفی فرد، مهدی جلالی، عطیه شاهوردی و علیرضا تاجیک به عنوان اجراگران این هنرمند را همراهی می‌کردند.

حسن ختام روز نخست این پروژه، اجرای شاهرخ خواجه نوری به رهبری مهدی جلالی با نام «صدای ساعت شنی» بود. در توضیح این قطعه آمده که ساعت شنی در گذشته ها نشانه ای از مرگ و‌ بازگشتی معنوی به زندگی دوباره است. این کار دارای فضایی فلسفی و مینیمالیستی بود.

روز دوم این پروژه امروز جمعه ۹ آبان از ساعت ۱۵ در گالری شماره ۳ موزه هنرهای معاصر خواهد بود.

مهدی جلالی کیوریتور این پروژه در‌ توضیحات این اتفاق گفته است: فضا و مکان همواره نقشی ویژه، تأثیرگذار و در مواردی حتی تعیین‌کننده در شکل‌گیری آثار هنرهای تجسمی داشته‌اند. این نقش نسبت به دیگر شاخه‌های هنری در زمینه بعدی قرار می‌گیرد و در بسیاری موارد، موسیقی از این قاعده مستثنا نیست.
اگرچه صدا به‌خاطر ماهیت خود با فضا ارتباطی ناگسستنی دارد، اما درک ما به دلیل نبود امکان دیدن صدا، اغلب با درک فضایی همراه نیست. در عوض، ما در مواجهه با موسیقی، به شنیدن و دریافت لایه‌های زمانی آن متمرکز می‌شویم. با این حال، درک فضا از طریق صدا، هرچند به شکل ضمنی، در تجربه موسیقایی حضور دارد.
جلالی در ادامه می‌افزاید: با وجود چنین ارتباط بنیادینی میان فضا و موسیقی، عمق رابطه‌ این دو در هنر معاصر به‌ویژه در زمینه‌ هنرهای تجسمی در حال گسترش است. در دهه‌های اخیر، بسیاری از هنرمندان به خلق آثار صوتی روی آورده‌اند که در آن‌ها صدا نه به عنوان همراه تصویر، بلکه به عنوان ماده‌ای مستقل برای تجربه‌ فضایی به کار گرفته می‌شود. این تجربه‌ها اغلب در قالب چیدمان‌های صوتی و آثار بینارشته‌ای شکل گرفته‌اند که مرز میان دیدن و شنیدن را در هم می‌ریزند.

وی می‌افزاید: در این مجموعه، هنرمندان هر یک از طریق طراحی‌های صوتی و فضاهای تعاملی خود، شنونده را به سفری درون‌گرایانه میان صدا و سکوت دعوت می‌کنند؛ سفری که در آن، فضا نه به عنوان پس‌زمینه بلکه به‌مثابه جزئی فعال در تجربه‌ شنیداری حضور دارد.

هدف اصلی پروژه‌ «در جستجوی صدا» دست‌یابی به تجربه‌های مشابه در فضاهای شنیداری است که می‌توان آن را تلاشی برای بازتعریف رابطه‌ موسیقی و فضا دانست. این پروژه، در ادامه‌ مجموعه رویدادها و نمایشگاه‌هایی شکل گرفته که در موزه‌ هنرهای معاصر تهران از سالیان گذشته تاکنون برگزار شده است و هر بار رویکردی متفاوت به تعامل میان هنر و فناوری ارائه داده‌اند.