به گزارش نای، کارگروه بایگانی اسناد و آثار آهنگسازان انجمن موسیقی‌‌شناسی ایران با همکاری دانشگاه هنر ایران و حمایت وب‌سایت ایران‌موزیکولوژی از پارتیتور و اجرای قطعۀ کاکوتی اثر مرتضی حنانه در تالار فارابی دانشگاه هنر رونمایی کردند.
در ابتدای برنامه کلیپی از سخنان مرتضی حنانه در خصوص اثر کاکوتی پخش شد، اثری که در حقیقت مسیر آهنگسازی حنانه را تغییر داد و سعی داشت هارمونی در آثارش رنگ و بوی غربی نداشته باشد. سپس نسخه قدیمی و صوتی اثر به رهبری مرتضی حنانه به همراه پارتیتور آن برای حضار پخش شد.
پس از پخش قطعه، جاوید مجلسی (موسیقیدان، نوازنده و رهبر ارکستر) به عنوان اولین سخنران و از شاگردان نزدیک مرتضی حنانه در سخنانی گفت: هیچ قطعه‌ای از جناب حنانه نبوده که بسازد و نقشی در آن نداشته باشم. ایشان سال ۴۶ ارکستر فارابی را تأسیس کردند، بهترین نوازندگان ایران در ارکستر سمفونیک جمع بودند و بهترین‌شان در ارکستر فارابی اجرا می‌کردند.
وی در ادامه عنوان کرد: حنانه چیزی نمی‌نوشت که همه خوششان بیاید. قطعه کاکوتی با ارکستر مجلسی رادیو و تلویزیون اجرا شد و آن ارکستر ساز بادی نداشت و از نوازندگان سازهای بادی مثل بنده برای اجرای در این اثر استفاده کردند.
آروین صداقت‌کیش (منتقد، محقق موسیقی و آهنگساز) سخنران بعدی در این برنامه در خصوص اهمیت مرتضی حنانه گفت: پیش از این دو مقاله درباره مرتضی حنانه نوشته‌ام. او به عنوان آهنگساز در تاریخ موسیقی ما، با وجودی که بسیار کار کرده و آهنگساز چیره‌دستی بوده آثارش نابخت‌یارند. در جایی که آهنگسازان ناتوان‌تر از ایشان آثارشان با اقبال بیشتری روبه‌رو بوده، آهنگسازی که صاحب نظر بوده و قطعات بسیاری ساخته و با کیفیت بالا اجرا کرده، جز یک قطعه هیچ قطعه دیگری از ایشان منتشر نشده است. این ظن و گمان هست که دیگر آثار ایشان به صورت مکتوب در دسترس نباشد.
وی افزود: همین اثری که از او گوش دادید کیفیت مطلوبی ندارد، اثری که به چندصدایی آن فکر شده و زمانی که کسی بخواهد آن را بنویسد با چالش بسیاری روبه‌رو خواهد بود. افسوس بزرگی است که آثارشان در دسترس نیست. پیام من به کسانی است که اگر کارهای این استاد در دست‌تان هست لطفاً آنها را در دسترس اهالی فرهنگ قرار دهید، چرا که این آثار متعلق به تمامی مردم و هنرمندان است و باید در دسترس هنرجویان آهنگسازی قرار بگیرد.
وی در ادامه در خصوص دلمشغولی اصلی حنانه توضیح داد: مسئله اول او هارمونی بود آن هم هارمونی متناسب با موسیقی ایرانی. تفاوتش با دیگران این بود که ادعا می‌کرد روشی ساخته که متناسب با این نوع موسیقی است. اما تفکرات ایشان در این حوزه جایی مکتوب نشده و در دسترس نیست.
او در ادامه گفت: مسئله دوم حنانه مُدها است که شدیداً دلمشغول آن است و در آثارش بسیار وجود دارد که شخصیت ایرانی به آثارش داده است.
صداقت‌کیش در مورد ویژگی‌های شایسته توجه اثر کاکوتی چند مورد را نام برد که از این قرار بودند: ۱. پیوند با روندهای آهنگسازی اوایل سده بیستم ۲. رنگ‌آمیزی ۳. برخورد متقاطع مُدها با سِری؛ ۴. لحظات پلی‌فونیک ۵. دگره‌سازی یا واریاسیون‌های حنانه که از نظر این پژوهشگر از خلاقانه‌ترین‌های عصر خودش بوده و از نشانه‌های سبکی او در آثارش است.
این آهنگساز ردّ پای مدرنیسم موسیقایی را در اثر کاکوتی کاملا مشهود دانست و نمونه اثری از استراوینسکی آهنگساز غربی در سال ۱۹۱۳ ارائه و شباهت‌های آن را با اثر کاکوتیِ حنانه به لحاظ رویکرد موسیقایی بررسی کرد.
صداقت‌کیش در پایان خاطرنشان کرد: همت دوستان در دانشگاه هنر باعث شده نت‌نوشتی از این اثر تهیه شود که کار دشوار و شجاعانه‌ای است. قرار است پس از شصت سال به تماشای یکی از آثار حنانه یکی از مهم‌ترین آهنگسازان ایرانی بنشینیم.
حسین قنبری سخنران دیگر در این برنامه این اثر از نگاه مدال بررسی و در خصوص مسائل فنی و زیبایی‌شناختی اثر صحبت کرد.
او در خصوص این اثر عنوان کرد: ادعایی در مورد ایرانی‌بودن این اثر وجود ندارد اما نوع نگاه و نحوه پرداخت ملودی در قطعه کاکوتی نیز متفاوت است.
وی افزود: آزادی دیسونانس در دیاتونیک و بستر مُدها انجام می‌شود و نه مشابه رویکرد شوئنبرگ در بستر صوتیِ دوازده نُتی. این دست از رویکردها باعث می‌شود تا ما از نمونه‌های کلاسیک فاصله بگیریم. نگاه هارمونیک حنانه، تأکید او بر فاصلۀ دوم و رویکردهایی از این دست و همین‌طور تفاوت آن با رویکرد آهنگسازان غربی و کلاسیک او را متفاوت از هم‌نسلانش کرده است.
امید محرابی که کار نت‌نگاری این اثر را انجام داده در این برنامه در خصوص این رویداد گفت: هفت سال پیش دانشجوی ارشد آهنگسازی بودم. در فضای مجازی دانشگاه هنر یکی از دوستان قطعه‌ای از علی رهبری قرار داد و گفت ای کاش تیمی این اثر را بازنویسی کنند از روی نسخه صوتی. استادم محمدرضا تفضلی اثری را پخش کردند که برای من خیلی تازه بود و همین شد که بازنویسی این اثر حنانه با نام کاکوتی را پذیرفتم. لحظه لحظه این کار برایم کشف و شهود بود. این آهنگساز بسیار مهجور واقع شده است. نمی‌شود ادعا کرد که این نسخه یقیناً همان نسخه‌ای است که حنانه نوشته است، اما تمام تلاشم این بوده که نزدیک‌ترین صورت را به نسخه صوتی داشته باشد. یکی از روش‌ها این بود که از سیستم‌های پخش صوتیِ مختلف کمک بگیرم.
حنانه بسیار به موسیقی زاگرس جنوبی و قلمرو بختیاری‌ها علاقه داشت. همین رویکرد حنانه را در این اثر می‌شنویم.
در انتها ارکستر به رهبری امید محرابی به اجرای اثر کاکوتی ساخته مرتضی حنانه پرداختند که مورد تشویق حاضرین در سالن قرار گرفتند. در این مراسم منتقدان و هنرمندانی چون سیدعلیرضا میرعلی‌نقی، محمدرضا تفضلی، محمدعلی مرآتی، حمیدرضا دیبازر، نیما طوسی، نازنین غنی‌زاده، سجاد پورغناد، سارا رضازاده و دانشجویان و علاقمندان به هنر موسیقی حضور داشتند.