انجمن موسیقی ایران
https://nay.ir

نظر داوران درباره اجراهای آخرین روز بخش موسیقی دستگاهی جشنواره جوان

دوازدهمین دوره جشنواره ملی موسیقی جوان در حال برگزاری است و در این روزها به موسیقی کلاسیک و دستگاهی می‌پردازد. داوران به اجراهای راه‌یافتگان به بخش نهایی گوش می‌دهند تا از میان آن‌ها برگزیدگان را انتخاب و در اختتامیه جشنواره اعلام کنند. این جشنواره روز چهارشنبه ۱۴ شهریورماه میزبان بخش حفظ ردیف بود.

مجید کیانی، مینا افتاده، حسین علیزاده، داریوش پیرنیاکان، علی‌اکبر شکارچی داوران این بخش را تشکیل می‌دادند.

مهم‌ترین قسمت جشنواره بخش حفظ ردیف است

مجید کیانی درباره ارزیابی خود از اجراها گفت: اجراهای حفظ ردیف در رده سنی الف و ب و ج برگزار شد. البته به‌تدریج شاهد افت اجراها در رده‌های سنی بالاتر بودیم و این مسئله اهمیت حمایت از ردیف‌نوازان در سنین پایین تا رده‌های بالاتر را مشخص می‌کند ولی خوشبختانه امروز اجراها کیفیت خوبی داشتند.

او ادامه داد: به نظر من شرکت‌کنندگان باید نسبت به حفظ ردیف‌ها دقت بیشتری داشته باشند، چرا که موسیقی ردیف ظرایف بسیاری دارد. آن‌ها باید با دقت و تمرینات بسیار زیاد به این مهارت دست پیدا کنند تا موسیقی‌شان گویا و واضح شود. به نظر من مهم‌ترین قسمت جشنواره بخش حفظ ردیف است که به‌نوعی به حفظ میراث فرهنگی ما نیز می‌انجامد.

باید با استقبال و حمایت بیشتری برگزار شود

داریوش پیرنیاکان نیز دراین‌باره گفت: اجراها آن‌طور که انتظار داشتم در سطح خوبی نبود. فکر می‌کنم حفظ ردیف از بخش‌های بسیار مهم جشنواره است، چون اساس موسیقی ایرانی است و باید با استقبال و حمایت بیشتری برگزار شود.

هنرمندان ما با ردیف آموزی در واقع زبان مادری موسیقی‌شان را می‌آموزند

حسین علیزاده درباره اجرای این بخش توضیح داد: فکر می‌کنم شرکت‌کنندگان در بخش حفظ ردیف باید مهارت بسیار زیادی داشته باشند، به‌خصوص وقتی که شرکت‌کنندگان درک درستی از ردیف‌ها داشته باشند اجرای بهتری را ارائه می‌کنند. تعدادی از شرکت‌کنندگان علاوه بر حفظ ردیف‌ها آن‌ها را درک می‌کنند، بنابراین وقتی در مورد چارچوب گوشه‌ای یا بخشی از دستگاه‌ها موضوعی را به‌صورت آزاد انتخاب می‌کنند و می‌نوازند از آن روند خارج نمی‌شوند. در کل فکر می‌کنم بخش حفظ ردیف بسیار خوب است و ما در رده‌های سنی پایین نوازندگان بسیار درخشانی داریم که هم حفظ هستند و از طرفی با درک کاملی ردیف می‌نوازند.

او ادامه داد: توصیه می‌کنم در حفظ ردیف‌ها فقط به نت‌ها و حتی ردیف‌های سنتور یا آواز بسنده نکنند چرا که این‌ها گستردگی ردیف‌های تار و سه‌تار را ندارند یا حداقل در مورد سنتور پراکندگی‌های بسیاری وجود دارد، به همین خاطر اگر در سال آینده با هم هماهنگ شویم و قرار شود که مفصل‌ترین ردیف‌ها معیار باشند و اگر کسی ردیف‌های دیگری را انتخاب می‌کند باید کمبود آن را با ردیف‌های دیگری جبران کند.

علیزاده همچنین گفت: در اینجا مقایسه ردیف صبا و میرزا عبدالله ناموزون است، برای این که ردیف‌های میرزا عبدالله یا شهنازی گوشه‌های بسیار زیادی دارند و کامل‌تر از ردیف صبا هستند. ردیف صبا در عین زیبایی خلاصه‌تر از سایرین است. شرکت‌کنندگان حفظ ردیف باید به ردیف و گوشه‌ها و دستگاه‌ها از طریق ردیف‌های مختلف خودشان را غنی کنند و وقتی که در جشنواره با هم مقایسه می‌شوند، کمبود نداشته باشند.

او تأکید کرد: وقتی که کسی در بخش حفظ ردیف شرکت می‌کند باید ردیف‌های مختلفی را مطالعه کند و به‌خوبی بر تفاوت‌ها و کمبود ردیف‌ها اطلاع داشته باشند. البته که تنها نباید به این بخش در موسیقی ایرانی اکتفا کرد. ما بخش‌های بسیار متفاوتی داریم ولی این بخش بیشتر به مثابه پایه ادبیات موسیقایی است. هنرمندان ما با ردیف‌آموزی در واقع زبان مادری موسیقی‌شان را می‌آموزند.

اجراها راضی‌کننده بود

مینا افتاده دیگر داور بخش حفظ ردیف اجراهای دیروز را این‌طور ارزیابی کرد: تعداد شرکت‌کنندگان حفظ ردیف بسیار اندک بود، چرا که این گروه کار بسیار سختی برای حفظ ردیف‌ها در پیش داشتند و باید خلاقیت به خرج بدهند ولی در مجموع تا این جای کار اجراها راضی‌کننده بوده است و همین کار انتخاب نفرات برتر را برای اساتید مشکل می‌کند.

شرکت‌کنندگان با حس بسیار خوبی اجرا کردند

علی‌اکبر شکارچی آخرین داور این بخش هم گفت: در بخش حفظ ردیف ما یک شرکت‌کننده بالای ۲۶ سال داشتیم. بسیار شگفت‌انگیز است که جوانان در این سن، موسیقی و ردیف میرزا عبدالله را که حداقل پنج سال برای یادگیری به زمان احتیاج دارد به‌صورت کامل بیاموزند و با تبحر بنوازند.

او ادامه داد: وجود این هنرمندان نویدی است برای موسیقی ردیف ایرانی که بیان موسیقی و اندیشه و کاربرد در آن‌ها نهفته است که هنرمندان در سن‌های پایین را جذب می‌کنند. آن‌ها به این زیبایی و تسلط می‌نوازند و وقتی به‌صورت پراکنده از آن‌ها سؤال می‌شود با تمام جزییات پاسخ می‌دهند. شرکت‌کنندگان با حس بسیار خوبی اجرا می‌کنند و این موضوع جای خوشحالی دارد.

آئین اختتامیه بخش موسیقی دستگاهی و کلاسیک دوازدهمین جشنواره ملی موسیقی جوان یکشنبه هجدهم شهریورماه از ساعت ۲۰ در تالار وحدت برگزار می‌شود.