هنرمندان در دوران هشت سال دفاع مقدس همانند مردم عادی وارد میدان شدند و در عرصههای مختلفی چون موسیقی، سینما، تئاتر و هنرهای تجسمی نقشآفرینی کردند اما غفلت مسئولان پس از جنگ باعث شد بسیاری از آثار ارزشمند آن دوران به درستی معرفی نشود و در حافظه فرهنگی جامعه ماندگار نماند.
محمد میرزمانی آهنگساز و موسیقیدان در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی انجمن موسیقی ایران به تشریح نقش هنرمندان در دوران دفاع مقدس پرداخت و گفت:هنرمندان همانند مردم عادی وارد میدان شدند و در عرصههای مختلفی چون موسیقی، سینما، تئاتر و هنرهای تجسمی نقشآفرینی کردند.
وی تأکید کرد که غفلت مسئولان پس از جنگ باعث شد بسیاری از آثار ارزشمند آن دوران به درستی معرفی نشود و در حافظه فرهنگی جامعه ماندگار نماند.
رژیم بعثی عراق فکر میکرد ظرف دو سه روز میتواند کشور ما را تصرف کند و جلوی گسترش انقلاب را بگیرد، اما با سد عظیمی مواجه شد. حضور تمام مردم در جبههها مثالزدنی بود. حتی جوانان ۱۴ و ۱۵ ساله یا کوچکتر، چون نمیتوانستند به جبهه بروند، شناسنامههای خود را دستکاری میکردند تا بتوانند از کشورشان دفاع کنند. طبیعی است که هنرمندان نمیتوانستند بیتفاوت باشند و تنها نظارهگر بمانند. آنان وارد میدان شدند و در تمامی حوزههای هنری اعم از موسیقی، سینما، تئاتر و هنرهای تجسمی نقشآفرینی کردند. برخی هنرمندان حتی خودشان در جبههها حضور پیدا کردند و آثارشان نیز مستقیم در میان رزمندگان اجرا و عرضه شد. در حوزه موسیقی، شاهد حضور پرشور هنرمندان و موسیقیدانانی چون مهرداد کاظمی و دیگر نوازندگان و خوانندگان بودیم که با اجراهای خود در جبههها نقش مهمی در تقویت روحیه رزمندگان ایفا کردند.
وی درباره چرایی ماندگار نشدن بخش زیادی از آثار موسیقایی آن دوران افزود:تعداد آثار تولیدشده بسیار زیاد بود، اما شاهکارهای شاخص و ماندگار کمتر باقی ماند. موسیقیدانان وظیفه خود را انجام دادند و در همه جای دنیا هم هر کس در حوزه فعالیت خود مسئول است. اما در ایران بعد از پایان جنگ، گروهی مأمور نشدند تا آثار تولیدشده را جمعآوری، بازتولید و معرفی کنند. متأسفانه با پایان جنگ، بسیاری از مسئولان به سمت مسائل دیگر از جمله سازندگی رفتند و معرفی آثار دفاع مقدس فراموش شد. حتی در سالهای اخیر وقتی با برخی هنرمندان گفتوگو میشود، همه بر ضرورت پرداختن به دفاع مقدس تأکید دارند، اما گوش شنوایی برای تداوم این موضوع وجود نداشت. این در حالی است که جنگ هیچگاه تمامشدنی نیست؛ جنگ سخت ممکن است تمام شود، اما جنگ نرم، شیطنتها و تهاجمات دشمن همچنان ادامه دارد. ما باید هنرمندانمان را حفظ میکردیم، به آنان توجه نشان میدادیم و برایشان شرایط فعالیت فراهم میکردیم. غفلت از این حوزه باعث شد که از دهه ۷۰ به بعد، نوعی موسیقی وارداتی و سبک جای موسیقی جدی را بگیرد. البته موسیقی شاد و امیدآفرین هم لازم است، اما نباید فراموش کنیم که همیشه باید برای روزهای سخت آماده باشیم.
میرزمانی درباره تجربه شخصی خود در تولید آثار موسیقایی دوران جنگ گفت:من در رادیو کار میکردم و کار ما تولید قطعات بود. روند مثل همیشه بود؛ شعر میآمد، آهنگسازی میشد و قطعه برای ضبط به استودیو میرفت. حتی گاهی به دلیل نزدیک بودن عملیاتها، باید قطعات را خیلی سریع تولید میکردیم. این سختی البته شیرین بود، چون هیجان آن روزها به ما انرژی و انگیزه میداد.
این آهنگساز در پایان به یکی از خاطرات خود اشاره کرد و گفت:وقتی در رادیو بودم، از شهید مجید حداد عادل که آن زمان مدیر رادیو بودند اجازه گرفتم تا همراه با مجید جیرانپور، گزارشگر رادیو، به جبهه جنوب بروم. در آبادان، در بلوار اصلی شهر، در حالی که بمباران و حملات دشمن جریان داشت، باغبانی را دیدم که با آرامش درختها را هرس میکرد. این صحنه برای من بسیار عجیب و در عین حال آموزنده بود. در دل جنگ و خونریزی، او بیهیچ هراسی کارش را انجام میداد. به نظرم این همان معنای واقعی حماسه است؛ اینکه هر کس در هر جایگاه و مقام، وظیفه خود را با تمام توان انجام دهد تا کشورش پابرجا بماند.