انجمن موسیقی ایران
https://nay.ir

فرهنگ‌نامه موسیقی تربت جام از جشنواره موسیقی جوان کلید خورد

غفور محمدزاده، خواننده، نوازنده، پژوهشگر موسیقی شرق و جنوب خراسان که یکی از شرکت کننده جشنواره موسیقی جوان در سال ۷۶ بود چند سالی است که در مقام داور در این جشنواره حضور دارد.

غفور محمدزاده(خواننده، نوازنده، پژوهشگر و داور بخش موسیقی شرق و جنوب خراسان) با اشاره به برگزاری هفده دوره گذشته این جشنواره و تأثیر آن بر جریان موسیقی گفت: من خود تجربه حضور در جشنواره را داشته‌ام. در سال ۷۶ در حاشیه جشنواره موسیقی فجر، جشنواره موسیقی جوان نیز برگزار شد که البته مانند امروز ساماندهی‌شده نبود، اما همان حضور باعث شد حرکت بزرگی در زندگی هنری من شکل بگیرد. به همین واسطه پژوهشی در خصوص موسیقی شرق خراسان، تربت‌جام، تایباد و شهرهای اطراف انجام دادم که نتیجه آن تدوین فرهنگنامه موسیقی تربت‌جام در ۶۳۸ صفحه بود؛ اثری که انگیزه اولیه‌اش از جشنواره موسیقی جوان در من شکل گرفت.

وی افزود: جشنواره امروز برای نسل جدید می‌تواند بسیار مفید باشد و باعث می‌شود جوانان به سمت یادگیری صحیح موسیقی مقامی در حوزه خوانندگی و نوازندگی گرایش پیدا کنند. این روند رقابت سالمی ایجاد می‌کند که ارزشمند است و باعث رشد سطح کار شرکت‌کنندگان در هر دوره نسبت به سال قبل می‌شود. این جریان موجب پویایی و زنده ماندن موسیقی مقامی خواهد شد. تجربه من نشان داده موسیقی شرق خراسان به‌واسطه این جشنواره بیش از گذشته مورد توجه قرار گرفته و هنرمندان جوان در رده‌های سنی مختلف علاقه‌مند به حضور در این رقابت‌ها هستند.

*شرکت کنندگان پیشین جشنواره جوان امروز به درجه استادی رسیده اند

محمدزاده با تأکید بر نقش جشنواره جوان در استعدادیابی نسل تازه ادامه داد: نسلی که امروز موسیقی اجرا می‌کند، همچون نسل‌های گذشته، بخشی از همان جوانانی هستند که روزی در جشنواره موسیقی جوان شرکت کرده بودند. بسیاری از شرکت‌کنندگان دوره‌های پیشین به درجه استادی رسیده‌اند و پرچم‌دار موسیقی مناطق خود شده‌اند. این جشنواره بستری برای دیده شدن استعدادهای خدادادی است. با این حال، در کنار انتخاب برگزیدگان باید حمایت‌های جدی‌تری صورت گیرد تا برگزیدگان بتوانند در اجراها یا جشنواره‌های بین‌المللی حضور یابند و تأثیرگذاری جشنواره بیشتر شود.
وی در بخش دیگری با اشاره به سطح آثار جشنواره گفت: کیفیت آثار نسبت به سال‌های گذشته رشد کرده است. در داوری‌ها، ملاک‌هایی چون اصالت، نوآوری و معیارهای مشابه سنجیده می‌شود که همگی به ارتقای کارها کمک می‌کند. شرکت‌کننده‌ای که امسال موفق به کسب رتبه نمی‌شود، قطعاً تلاش می‌کند در سال‌های بعد با کوشش بیشتر کیفیت آثار خود را افزایش دهد.

*معرفی موسیقی نواحی توسط جشنواره ملی موسیقی جوان

محمدزاده درباره نقش جشنواره در موسیقی نواحی نیز توضیح داد: با وجود این تصور که جوانان با موسیقی نواحی ارتباط ندارند، در خراسان خوشبختانه شاهد توجه خوبی هستیم. جشنواره باعث شد حتی جوانان در مناطق دورافتاده و فاقد دسترسی به اینترنت بتوانند با کمک دیگران آثار خود را ارسال کنند و دیده شوند. این اتفاق نه‌تنها به معرفی هنرمندان نوپا کمک کرد بلکه باعث شد موسیقی نواحی بین هنرمندان مختلف شناخته و زمینه همکاری‌ها فراهم شود.

او درباره اهمیت گروه‌های سنی جشنواره گفت: جشنواره موسیقی جوان در سه گروه سنی الف، ب و ج برگزار می‌شود. گروه سنی ج که به بزرگسالان نزدیک‌تر است، اهمیت ویژه‌ای دارد و داوری آثار آن جدی‌تر انجام می‌شود. اما در موسیقی خراسان در گروه‌های ب و ج شرکت‌کننده نداشته‌ایم که می‌تواند یک آسیب باشد و نیاز به آسیب‌شناسی دارد. متأسفانه برخی خوانندگان نسل جدید به سمت بخش‌های آسان‌تر موسیقی رفته و از موسیقی سنتی خود فاصله گرفته‌اند که زنگ خطری جدی است.

این پژوهشگر و داور جشنواره با بیان اینکه استفاده از تجربیات سال‌های گذشته بخش مهمی از روند جشنواره است، افزود: من سه دوره است که داور جشنواره هستم. در دوره‌های پیشین پس از پایان جشنواره نکاتی را که به صورت تکرارشونده در گروه‌های سنی مختلف دیده بودم برای آقای دکتر اردلان ارسال کردم. همین باعث شد در برخی مولفه‌های مواد امتحانی بازنگری شود و اتفاقات مثبتی رخ دهد. همچنین هر سال جلسات مشورتی برای بررسی مواد امتحانی و سایر مسائل برگزار می‌شود.

محمدزاده در پایان گفت: برای ما که در موسیقی نواحی فعال هستیم روشن‌تر است که کدام بخش‌ها مورد توجه یا غفلت قرار گرفته و همین موضوع مسیر کار را مشخص می‌کند. تعامل میان برگزارکنندگان، داوران و شرکت‌کنندگان بسیار ارزشمند است. امیدوارم این ارتباط در سال‌های آینده نیز ادامه پیدا کند تا نقاط ضعف در اجرا، خوانندگی یا نوازندگی جوانان با همدلی و همراهی برطرف شود.