برگزارکنندگان جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی مطرح کردند که این فستیوال ورای سلایق شخص عمل می‌کتد و قرار است به نسل میانه موسیقی بپردازد.
به گزارش روابط عمومی انجمن موسیقی ایران، به نقل از خبرگزاری ایسنا، در ابتدای نشست خبری جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی امیر شریفی – عضو شورای هنری این جشنواره – درباره نحوه شکل‌گیری آن توضیح داد: اردیبهشت‌ماه امسال همراه وصال عرب‌زاده – عضو شورای هنری جشنواره – طرحی را به دفتر موسیقی وزارت ارشاد ارائه کردیم. این طرح درباره ظرفیت‌های گسترده موسیقی کلاسیک ایرانی بود که این امکان را به‌وجود می‌آورد تا یک جشنواره تخصصی برای آن برگزار شود.
او ادامه داد: در سال‌های قبل، حضور پیشکسوتان و افراد بنام در جشنواره موسیقی فجر به‌شکل چشمگیری پررنگ بود و چند سالی است که تیمی نخبه جشنواره موسیقی جوان را برای افرادی با سن کم برگزار می‌کند؛ اما بیشتر بار اجرایی، آموزشی و جریان‌سازی توسط نسل میانه هنرمندان انجام می‌شود، این نسل شاید حدود ۴۰ سال سن داشته باشند و ما جشنواره‌ای را که بتواند از ایده‌های این نسل استفاده کند، نداشته‌ایم و جای خالی آن احساس می‌شد. انگیزه ما برای شکل دادن این جشنواره، پرداختن به نسل میانه بود.
شریفی بیان کرد: ما با استقبال گرم دفتر موسیقی در این زمینه روبه‌رو شدیم. در ادامه باید موسسه‌ای را برای بار حقوقی این کار معرفی می‌کردیم. با توجه به پیشینه جشنواره ساز و آواز، ما از مدیرمسئول این موسسه (امیر مردانه) خواستیم تا به ما بپیوندد.
این عضو شورای سیاست‌گذاری جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی با بیان این‌که کارهای اجرایی این جشنواره شروع شده است، اظهار کرد: ما با این کار سعی کردیم جریان سازنده‌ای را به‌وجود آوریم.
در ادامه، امیر مردانه – دبیر جشنواره – گفت: ما به این موضوع فکر کردیم که در روند شکل‌گیری جشنواره چه ظرفیت‌هایی می‌تواند ایجاد شود تا به هویت موسیقی ایرانی کمک کند. روزهایی که منتظر بودیم اساسنامه طرح ما در وزارت ارشاد به تصویب برسد، جلساتی را برگزار کردیم که در آن‌ها حضور بخش رقابتی در این جشنواره نیز مطرح شد.
او ادامه داد: بخش رقابتی در عین این‌که جذاب است، اما بسیار سخت است. ما همچنین قبول کردیم بخش پژوهشی نیز به جشنواره اضافه شود.
مردانه با بیان این‌که پس از تصویب اساسنامه، ۵۰ روز برای شروع جشنواره فرصت داشتیم، گفت: با توجه به این زمان، بعید بود بتوانیم بخش رقابتی را در این دوره بگنجانیم؛ اما امیدوارم در دوره‌های بعدی، این بخش وجود داشته باشد.
وصال عرب‌زاده – عضو شورای هنری جشنواره – نیز اظهار کرد: فستیوال موسیقی کلاسیک ایرانی دربرگیرنده ژانری از موسیقی ایرانی است که هنری تلقی می‌شود و این خاصیت در آن، چشمگیر است. ما نیز برای انتخاب نوازندگان به این مورد دقت کرده‌ایم.
او ادامه داد: به‌خاطر محدودیت زمانی نتوانستیم تمام هنرمندان این عرصه را به جشنواره دعوت کنیم و موفق شدیم بخشی از آن‌ها را جذب کنیم. ما در شورای هنری این جشنواره از هنرمندان صاحب سبک دعوت کردیم و تلاش داشتیم از هر ساز ایرانی، یک نماینده در آن کند.
عرب‌زاده تأکید کرد: تمام انتخاب‌ها و تصمیم‌گیری‌های این جشنواره به‌صورت شورایی بوده است. بنابراین ما می‌توانیم ادعا کنیم این فستیوال ورای سلایق شخصی برگزار می‌شود. نقطه مشترک تمام اعضای شورای هنری، اعتقادشان به تکثر آرا و احترام به موسیقی ایرانی است.
شریفی در پاسخ به پرسش خبرنگاری درباره انتخاب واژه «کلاسیک» برای این جشنواره، توضیح داد: انتخاب واژه کلاسیک به دوره تاریخی اروپا که باعث خلق آثاری شد که از آن‌ها به‌عنوان کلاسیسیسم یاد می‌شود، ارتباطی ندارد. تمام افرادی که در جدول اجرای این جشنواره حضور دارند، در داشتن منابع، جدیت و صاحب روش بودن، نقطه مشترکی دارند و می‌توانند با نگاهی آکادمیک از مبانی خود صحبت کنند.
در ادامه، مردانه در پاسخ به خبرنگاری که بخش جنبی این جشنواره را سردرگم دانست، گفت: من نیز قبول دارم که در این بخش سردرگمی وجود دارد؛ اما یکسری از مشکلات به‌دلیل این است که ما برای مذاکره خوب با گروه‌ها، زمان مناسبی نداشتیم. ما نیاز داشتیم از گروه‌هایی دعوت کنیم که بخش جنبی را فعال کنند.
وی افزود: ما از مدیریت بخش موسیقی فرهنگسرای بهمن پیشنهادی گرفتیم، مبنی بر این‌که این فرهنگسرا سالن خود را در اختیار ما قرار می‌دهد؛ اما این پیشنهاد زمانی مطرح شد که ما جدول جشنواره را بسته بودیم. این پیشنهاد خوبی بود که امکانات خوبی را به ما می‌داد، بنابراین تصمیم گرفتیم هرچند ضعیف‌تر، اما این کار را انجام دهیم.
مردانه ادامه داد: ما در نظر داشتیم این بخش را با عنوان «جوان» نامگذاری کنیم؛ اما به‌دلیل تقدیر از بهرام ساعد – موسیقیدان پیشکسوت – نام آن را بخش جنبی گذاشتیم.
عرب‌زاده در ادامه این نشست که صبح امروز (یکشنبه، ۱۴ آذرماه) در تالار وحدت برگزار شد، درباره مخاطب‌سنجی این جشنواره توضیح داد: ما باید نگاه کنیم که کاربردی که برای موسیقی ایرانی در ژانر جدی و هنری آن قائل هستیم، چیست. آیا قرار است این موسیقی یک سالن سه‌هزار نفری را پر کند؟ این‌طور نیست. مخاطبان این نوع موسیقی هرچند کم، اما همیشه بوده‌اند، هستند و خواهند بود.
او بیان کرد: نخبه‌های جامعه به این فرم از هنر توجه می‌کنند. بنابراین طبیعی است در فستیوال‌هایی که به‌صورت جدی برگزار می‌شوند، مخاطبانی را ببینیم که به‌طور جدی در این زمینه کار می‌کنند. اگر این موسیقی بخواهد مخاطب عام را نیز درگیر کند، باید تا حدودی از وجهه هنری خود بکاهد.
این عضو شورای هنری جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی با اشاره به سالن رودکی به‌عنوان محل برگزاری این جشنواره، اظهار کرد: سالن، مناسب جشنواره ما است و مخاطبی که به این سالن می‌آید نیز مناسب است.
شریفی درباره حضور پیشکسوتان در این جشنواره، توضیح داد: ما با نوازنده‌های پیشکسوت‌تری نیز برای حضور در این جشنواره صحبت کردیم؛ اما تمرکز ما روی نسلی است که جریان‌سازی می‌کند. ما با تعلق قلبی با چند نفر از اساتید تماس گرفتیم، اما ترجیح دادند که با ما همراه نباشند. تعدادی از آن‌ها نیز برای شرکت در جشنواره موسیقی فجر دعوت شده بودند. حضور پیشکسوتان برای ما مغتنم و مفید است. امیدوارم با ادامه یافتن این جشنواره، پیشکسوتان نیز در کنار ما حضور داشته باشند.
او در پاسخ به این پرسش که چرا برگزارکنندگان این جشنواره روی کلمه جدی تأکید دارند؟ اظهار کرد: موسیقی جدی، موسیقی‌ای است که باید برای لذت بردن از آن آموزش دیده باشید. موسیقی این جشنواره برای توده مردم نیست، این موسیقی هر روز پیچیده‌تر و گسترده‌تر کار می‌کند. شاید این فستیوال بیشتر به بخش غلیظ بُردار پرداخته است، اما کسانی که تحصیل موسیقی می‌کنند و آموزش می‌دهند نیز باید عرصه‌ای برای ارائه کار خود داشته باشند.
شریفی با بیان این‌که شورای هنری جشنواره تلاش کرده فراگیر عمل کند و افراد خوش‌نام و بدون حاشیه‌ای عضو آن هستند، گفت: سیامک جهانگیری، نگار بوبان، علی بهرامی‌فر، احسان ذبیحی‌فر، وصال عرب‌زاده و امیر شریفی اعضای این شورا را تشکیل می‌دهند.
مردانه نیز درباره بخش‌های این جشنواره، توضیح داد: جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی شامل سه بخش تک‌نوازی، ساز و آواز و گروه‌نوازی است. بخش گروه‌نوازی با محوریت ساز یا خواننده، بخش ساز و آواز با محوریت خواننده و بخش تک‌نوازی با محوریت ساز است.
دبیر جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی ضمن انتقاد از نداشتن جذابیت‌های بصری در سالن‌های اجرا، اظهار کرد: ما در این جشنواره سعی کردیم المان‌هایی را که در نظر مخاطب جذاب است، ایجاد کنیم. همچنین از تمرین تمام گروه‌ها، فیلم تهیه کردیم که در کانال تلگرام جشنواره و فضای مجازی ارائه خواهد شد.
اولین جشنواره موسیقی کلاسیک ایرانی از ۱۹ تا ۲۴ آذرماه امسال در تالار رودکی و فرهنگسرای بهمن برگزار می‌شود. حامیان این دوره از جشنواره، دفتر موسیقی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، خانه موسیقی ایران، انجمن موسیقی ایران، موسسه فرهنگی ساز آواز و بنیاد فرهنگی هنری رودکی هستند.