سعید فرجپوری : با توجه به شرایط فعلی، امکان احیای این گروه با نسل جدید وجود ندارد و از آنجایی که گروه شیدا وابسته به زندهیاد محمدرضا لطفی بود نمیدانم اساساً امکان چنین کاری وجود داشته باشد.
سعید فرجپوری آهنگساز و نوازنده کمانچه در گفتگو با خبرنگار پایگاه اطلاع رسانی موسیقی ایران درباره شکلگیری و اجرای کنسرت اخیر خود گفت: کاری که پیشتر ضبط کرده بودم، یک کنسرتوار برای کمانچه و ارکستر بود. این اثر را به ارکستر ملی ایران پیشنهاد دادم که با استقبال جناب ستایشگر، که در آن مقطع مسئولیت امور بنیاد رودکی را بر عهده داشتند، مواجه شد. از آنجا که زمان این اثر حدود سی دقیقه بود، تصمیم گرفتم با آقای وحید تاج گفتوگو کنم تا بخش دیگری به برنامه اضافه شود و چند قطعه ارکسترال دیگر نیز در نظر گرفته شود تا در نهایت کنسرتی کامل با زمان تقریبی هفتاد و پنج تا هشتاد دقیقه شکل بگیرد.
وی افزود: پس از گفتوگوها، به نتیجه مشترکی رسیدیم و تمرینهای این کنسرت آغاز شد. افراد بسیاری در بنیاد رودکی همکاری کردند و زحمت کشیدند و در نهایت این اجرا در روزهای شانزدهم و هفدهم آذرماه روی صحنه رفت.
فرجپوری درباره بازخورد مخاطبان گفت: خوشبختانه بازخوردها مناسب بود. در زمان اجرا نیز اشاره کردم که بهترین مخاطبان ما، مخاطبان داخل ایران هستند. استقبال بسیار خوبی صورت گرفت و هر دو شب اجرا بهطور کامل به فروش رفت. به دلیل اینکه باید به کانادا بازمیگشتم و مشغله کاری داشتم، امکان ماندن و اضافه شدن شبهای بیشتر اجرا فراهم نشد، اما قرار بر این شد که در سفر بعدی، این کنسرت دوباره اجرا و همین رپرتوار تمدید شود. در حال حاضر حدود ده تا بیست روز در ایران حضور دارم و اگر در این مدت امکان اجرا فراهم شود، انجام خواهد شد، اما در غیر این صورت به زمان دیگری موکول میشود و باید برای فصل بعدی برنامهریزی مجدد صورت گیرد.
وی درباره برنامههای آینده خود در ایران اظهار کرد: معمولاً سالی دو بار به ایران سفر میکنم و هر بار حداقل سه تا چهار ماه در کشور میمانم. در سفر بعدی، یا همین اثر را اجرا خواهیم کرد یا کار تازهای را روی صحنه میبریم. علاقهمندم فعالیتهایم در ایران ادامه پیدا کند و به همین دلیل برای آینده برنامهریزی میکنیم تا امکان کار بیشتر فراهم شود.
این نوازنده کمانچه در خصوص احیای گروه شیدا گفت: با توجه به شرایط فعلی، امکان احیای این گروه با نسل جدید وجود ندارد. گروه شیدا وابسته به زندهیاد محمدرضا لطفی بود که دیگر در میان ما نیست. اغلب آثاری که در این گروه اجرا میشد، با آهنگسازی و نظارت ایشان شکل میگرفت. از سوی دیگر، تعدادی از اعضای گروه مهاجرت کردهاند، برخی دیگر فعالیتی ندارند و به همین دلیل این موضوع مربوط به دورهای خاص بوده و در حال حاضر نمیدانم اساساً امکان چنین کاری وجود داشته باشد یا خیر.
فرجپوری در پاسخ به این پرسش که آیا همکاری با نسل جدید میتواند جایگزینی برای اساتید بزرگ باشد، تصریح کرد: قطعاً همینطور است. موسیقی همواره مسیر تکاملی خود را طی میکند و منتظر کسی نمیماند. امروز در ایران جوانان بسیار توانمندی داریم که نوازندگان خوبی هستند. ممکن است در برخی موارد آهنگسازی ضعیفتر باشد، اما این افراد امیدهای آینده ما هستند. خوشحالکننده است که ریشه موسیقی ایرانی و موسیقی اصیل همچنان قوی باقی مانده و هیچ نگرانی از این بابت وجود ندارد. تعداد هنرمندان حرفهای نسبت به گذشته بسیار بیشتر شده و آینده روشنی برای موسیقی و ژانرهای آن میبینم.
وی درباره گروه دستان گفت: گروه دستان یک گروه پنجنفره بود که اعضای آن در کشورهای مختلفی از جمله آلمان، آمریکا و کانادا زندگی میکردند. این پراکندگی باعث میشد هر از گاهی برای پروژهای گرد هم بیاییم و پس از مدتی، به دلیل کاهش ارتباط و اختلافنظرهای اجرایی، تصمیم گرفتیم فعلاً فعالیت گروه را متوقف کنیم تا شرایط مناسبتر شود.
این آهنگساز درباره فعالیتهای اخیر و ادامه مسیر کاری خود در خارج از کشور بیان کرد: در سالهای اخیر، بر اساس هر پروژه، گروهی متناسب با همان طرح تشکیل دادهام. گروه ثابتی با اعضای مشخص که نام دائمی نداشت و بسته به آهنگها یا دعوتهایی که از فستیوالها و کنسرتها میشد، با ترکیبهای مختلفی از نوازندگان همکاری میکردم.
وی درباره آثار جدید، آلبوم یا قطعات ضبط شده گفت: چند اثر آماده دارم، اما با توجه به شرایط امروز، امکان فروش به شکل سیدی وجود ندارد و این آثار فروشی نخواهند داشت به همین خاطر انتشار آنها از طریق پلتفرمهای موجود انجام میشود. در حال حاضر قطعاتی ضبط شدهاند، اما هنوز منتشر نشدهاند.
این آهنگساز درباره ویژگی قطعات منتشرنشده خود اظهار کرد: این آثار در همان بافت موسیقی اصیل و موسیقی ایرانی هستند و اشعار شاعرانی چون هوشنگ ابتهاج، فریدون مشیری، حافظ و سعدی در آنها استفاده شده است؛ ژانری که همواره در آن فعالیت داشتهام، موسیقی اصیل ایرانی.
فرجپوری درباره همکاریهای گذشته خود با خوانندگان متعدد گفت: آثار و همکاریهای متعددی با ایشان داشتهام. پیش از آن نیز با استاد محمدرضا شجریان و همایون شجریان و سایر هنرمندان همکاری کردهام.
وی درباره خوانندگان نسل جدید و توانایی آنها بیان کرد: از نظر فنی، خوانندگان نسل جدید توانمند هستند، اما از نظر سلیقه و نگرش، برخی رویکردها برای من قابل قبول نیست. بسیاری از جوانان تمایل دارند به سمت موسیقی پاپ حرکت کنند و به همین دلیل، موسیقی اصیل کمتر در رسانهها دیده میشود؛ چراکه موسیقی پاپ مخاطبان بیشتری دارد.
فرجپوری در پایان درباره احیای ساز و آواز در میان حجم بالای موسیقی پاپ گفت: هنرمندانی که تعهد هنری دارند، حتی اگر در حوزه پاپ فعالیت میکنند، باید موسیقی کلاسیک ایرانی را نیز جدی بگیرند. موسیقی سنتی ما به معنای ایستا نیست؛ آنچه امروز مینوازیم متعلق به شرایط زیستی امروز است. این موسیقی، موسیقی کلاسیک و اصیل ایرانی است. خوانندگان نباید آواز را فراموش کنند، چرا که آواز یکی از شاخههای جدی موسیقی کلاسیک ایران است و همه این مسائل به میزان تعهد هنرمندان نسبت به اصالتها، میراث فرهنگی و موسیقی ایرانی بازمیگردد.
گفتگو :مینا آتشی