انجمن موسیقی ایران
https://nay.ir

ارکستر سمفونیک تهران به یاد علمدار کربلا نواخت

رکستر سمفونیک تهران در آخرین برنامه خود قطعات «شهرزاد» و «علمدار» را به صحنه برد.

به گزارش پایگاه اطلاع‌رسانی موسیقی ایران (نای)،ارکستر سمفونیک تهران شامگاه پنجشنبه و جمعه پنجم و ششم آذرماه در تالار وحدت به صحنه رفت تا دو اثر متفاوت را اجرا کند.

بخش اول این برنامه به اجرای سوئیت سمفونی «شهرزاد» اثر نیکولای ریمسکی کورساکف اختصاص داشت. «شهرزاد» یکی از محبوب‌ترین ساخته‌های کورساکف است که بر اساس داستان‌های هزار و یک شب نوشته شده است. این اثر ارکسترال با سازبندی رنگارنگ و ملودی‌های جذاب فضایی خیال‌پردازانه دارد که به خوبی نشان دهنده فضای اسرارآمیز داستان‌های هزار و یک شب است.

نکته جالبی که در این قطعه وجود دارد نام‌گزاری موومان‌های آن است. کورساکف به جای نام‌گزاری موومان‌ها به شیوه معمول، نام ۴ داستان از داستان‌های هزار و یک شب را برای ۴ موومان «شهرزاد» انتخاب کرد و حالا هر کدام از آنها با یک داستان متفاوت به نام‌های «دریا و کشتی سندباد»، «داستان شاهزاده قلندر»، «عشق شاهزاده و شاهدخت جوان» و «جشن و سرور در جشنواره بغداد» شناخته می‌شوند.

سولوی ویولن در سراسر این سوییت، که توسط امیر باورچی اجرا شد، نماینده «شهرزاد» قصه‌گو است. فضاهای افسانه‌ای و رنگ و بوی شرقی در سراسر قطعه حس می‌شد و تمی که توسط ویولن اجرا شد معرف شهرزاد بوده و در مومان‌های مختلف تکرار می‌شد. در بخش‌های مختلف، گفت و گوهای داستانی از زبان سازهای متنوع مانند بادی برنجی‌ها، فلوت و کلارینت شنیده شد و در پایان، جشن در بغداد با سازهای مثلث، سنج و دایره زنگی تجسم یافت.

بخش دوم برنامه به اجرای قطعه‌ «علمدار» ساخته‌پوریا خادم، فرزند پهلوان نامدار کشتی،رسول خادم، اختصاص داشت. پوریا خادم این اثر را با توجه به علاقه‌ جامعه‌ ورزشکاران کشور به مشاعر دینی، درباره‌ حماسه‌ حضرت عباس (ع) در کربلا ساخته است. این قطعه در مهر ماه ۹۴ هم به مدیریت ارکستر سمفونیک آذربایجان به رهبری «رئوف عبدالله اف» در سالن کنسرت ارکستر سمفونیک باکو به صحنه رفت.

در طول اجرای قطعه علمدار نقاشی‌هایی از روز تاسوعا به همراه جملاتی که روند وقایع را توضیح می‌داد بر روی نمایشگری بالای ارکستر به نمایش درمی‌آمد.

علمدار که روایتی از روز آخر زندگی حضرت عباس (ع) است، با ضربات تیمپانی آغاز شد و لحضات بستن آب به روی اهل حرم و تشنگی کودکان را با صدای قطرات آب که به وسیله زیلوفون نواخته می‌شد نمایان ساخت. وقتی که حضرت عباس (ع) به سوی نهر آب حرکت می‌کند، آرشه‌های مقطع زهی‌ها به همراه ضربات پر تنش کوبه‌ای ها فضایی نگران کننده به وجود می‌آورند.

گروه کر نام «عباس»را تکرار می‌کنند و پیزیکاتو ویولن‌ها با ضربات پوریا خادم بر پیانو همراه می‌شود. پس از آن در سکوت ارکستر، نتهای مقطع پیانو باز هم یادآور صدای قطرات آب است و لحظه‌ای را نشان می‌دهد که حضرت عباس (ع) مشک را پر از آب کرده است اما از آن نمی‌نوشد.

با آغاز نبرد با یزیدیان، ارکستر و گروه کر در اوج می‌نوازند و فراز و فرودهای نبرد با سکوت‌های ناگهانی و اوج گرفتن دوباره سازها تصویر می‌شود. گروه کر به همراه دو تک خوان «علمدار نیامد»را تکرار می‌کنند و پس از آن رسیدن امام حسین (ع) کنار حضرت عباس (ع) با تک‌نوازی پیانوی خادم که رنگ و بویی کاملا ایرانی دارد همراه می‌شود.

اجرای قطعه «ای اهل حرم سید و سالار نیامد» توسط تک خوان گروه با یا حسین گفتن گروه کر همراه می‌شود تا ارکستر به آرامی به آنها بپیوندد و پس از آن با رسیدن صدای ارکستر و گروه کر به بالاترین حجم ممکن، سکوتی ناگهانی تالار را دربربگیرد.

با پایان اجرای قطعه علمدار، علی رهبری با در دست گرفتن دست پوریا خادم گفت: این قطعه در هر جای دنیا اجرا شود مورد تشویق زیاد قرار می‌گیرد. رسول خادم قهرمان المپیک بوده ولی این بچه در ۱۶ سالگی قهرمان آهنگسازی شده است. باید به ایرانی بودن خود افتخار کنیم چون یک پدر کشتی گیر، فرزند خود را به سمت موسیقی هدایت کرده است. رسول خادم مدال طلا را برای ایرانیان به ارمغان آورد و حالا نوبت پوریا خادم است که با هنر خود برای ایران مدال بیاورد.

پس از آن ارکستر سمفونیک با اجرای قطعه «ای ایران» به کار خود پایان داد.