X
به همت انجمن موسیقی ایران

سی‌دی «ردیف هفت دستگاه موسیقی ایرانی؛ موسی معروفی» منتشر شد

شنبه, 22 اسفند 1394

5

دلیل انتخاب ردیف موسی معروفی حدوداً به پنج دهه پیش برمی‌گردد که به دعوت اداره‌ی هنرهای زیبا، جلساتی با حضور استادان بنام از جمله نورعلی برومند، علی‌اکبر شهنازی، ابوالحسن صبا، احمد عبادی، رکن‌الدین مختاری، و موسی معروفی تشکیل شد و پس از یک سال و نیم جلسات متعدد، قرار بر آن شد که ردیف موسی‌خان معروفی به عنوان نمونه‌ی برگزیده چاپ شود.

در دفترچه‌ی این اثر به قلم هوشنگ ظریف در مورد این ردیف می‌خوانیم: «بی‌شک ردیف موسی‌خان معروفی را می‌توان یکی از کامل‌ترین ردیف‌های موجود دانست؛ ردیفی که در درون خود روایت‌های مختلفی از گوشه‌ها را جای داده است.»

در مقدمه‌ی حسین علیزاده درباره‌ی نوازنده‌ی اثر، سیاوش برهانی، آمده است: «سیاوش برهانی که یکی از شاگردان خوش‌قریحه و خوش‌نواز استاد ظریف می‌باشند، با اجازه از ایشان ردیف موسی معروفی را که سالیان متمادی به شاگردان تعلیم می‌دادند ضبط و به تأیید وی رسانده‌اند. برهانی با تمام وجود کوشش کرده این مسئولیت را با وسواس و دقت انجام داده و روایتی خوب و شنیدنی عرضه کند.»

هومان اسعدی، در بخشی از مقدمه‌اش به چگونگی شکل‌گیری این ردیف به دست موسی معروفی اشاره کرده است: «[معروفی] پس از تلمذ روایتی از ردیف در محضر درویش‌خان، با انگیزه‌ی حفظ و ثبت این میراث فرهنگی و هنری ارزشمند به فراگیری اصول نغمه‌نگاری پرداخت و با همتی شایان توجه روایت مذکور را به رشته‌ی تحریر درآورد.

پس از چندی، علی‌نقی وزیری جزوات نغمه‌نگاری‌شده‌ی خویش از ردیف‌های آقاحسینقلی و میرزاعبدالله را در اختیار موسی معروفی گذاشت. وی از آن روی که روایات مذکور را کامل‌تر و مفصل‌تر از روایات مختصر و موجزِ درویش‌خان یافت، بر اساس این دو منبع نغمه‌نگاری دیگری از ردیف را با آنچه پیشتر نگاشته بود جایگزین و کار را تکمیل کرد. اما مدتی بعد به نسخه‌ای دیگر، نغمه‌نگاری مخبرالسلطنه (مهدی‌قلی هدایت) از روایت منتظم‌الحکما (مهدی صلحی)، نیز دست یافت و آن را هم بر مجموعه‌های پیشین افزود و در نهایت روایتی جامع و منحصربه‌فرد از ردیف موسیقی ایرانی را گردآوری و تدوین کرد.»

همچنین سیاوش برهانی، در مورد ضبط این اثر می‌گوید: «در زمستان ٨۵ به دعوت دوست هنرمندم دکتر عماد توحیدی برای تهیه‌ی برنامه‌ای به نام «ردیف سازی» به رادیو دعوت شدم که در هر سری از این برنامه‌ها به اجرا و معرفی تعدادی از گوشه‌های ردیف موسی‌خان می‌پرداختم، و از همان زمان ضبط گوشه‌های ردیف موسی‌خان را شروع کردم؛ تا تابستان ٨٨ نیمی از ردیف ضبط و از رادیو در برنامه‌ی «ردیف سازی» پخش شد.

با نیمه کار ماندن برنامه‌ی رادیو بر آن شدم کار ضبط را تکمیل کنم که تا اوایل سال ٩٣ به طول انجامید. در همین میان از استادم جناب هوشنگ ظریف درخواست کردم نظارتی بر ضبط گوشه‌ها داشته باشند که با گشاده‌رویی و اشتیاق پذیرفتند و به مدت یک سال با دقت و وسواس فراوان به گوشه‌های ضبط‌شده گوش دادند و نکات ارزنده‌ای را متذکر شدند و من نیز تلاش کردم که اجرای گوشه‌ها با متر و معیارهای استاد ظریف، که یکی از برجسته‌ترین شاگردان موسی‌خان معروفی هستند نزدیک گردد.»

سیاوش برهانی متولد ۱۳۵۱، نزد پدرش داریوش برهانی، هوشنگ ظریف و فرهاد فخرالدینی به فراگیری موسیقی پرداخته است. ویرایش و بازنگری کتاب‌های اول و دوم هنرستان موسیقی و همکاری با مجله‌های «هنر موسیقی» و «فرهنگ و آهنگ» از جمله فعالیت‌های وی در زمینه‌ی موسیقی نظری است. برهانی مدت سه سال در رادیو فرهنگ کارشناس و مجری برنامه‌ی «ردیف سازی» بوده است. وی با گروه‌های مختلف از جمله ارکستر مضرابی (به سرپرستی حسین دهلوی)، گروه هم‌آوایان (به سرپرستی حسین علیزاده)، سیمرغ (به سرپرستی حمید متبسم)، آهنگ، باران، ویونا، و در کشورهای مختلف چون فرانسه، یونان، آرژانتین و غیره اجرا داشته است.

«ردیف هفت دستگاه موسیقی ایرانی؛ موسی معروفی»، با اجرای تار سیاوش برهانی در ده سی‌دی، با طراحی گرافیک نازنین خزایی به همت انجمن موسیقی ایران منتشر شده است.

چاپ
>